Τρίτη 30 Απριλίου 2013

Βυζαντινή Μουσική Τροπάριο Κασσιανής Βατοπαιδινοί








Εκοιμήθη ο Πνευματικός της Ιεράς Μονής Δαμάστας Ιερομόναχος π.Φώτιος Κερασιώτης




Εκοιμήθη σήμερα 30 Απριλίου, Μεγάλη Τρίτη στίς 4:00 τά ξημερώματα, στο Νοσοκομείο «Υγεία», όπου νοσηλευόταν ο Γέροντας και Πνευματικός της Ιεράς Μονής Δαμάστας  Ιερομόναχος π. Φώτιος Κερασιώτης.

  Στις 7:00 το πρωί με κατεύθυνση προς το Άγιο Όρος, όπου κατά την επιθυμία του Γέροντος θα γινόταν η ταφή, πέρασε η πομπή με την σορό του από την Ιερά Μονή Δαμάστας, όπου ανέ­με­ναν ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης μας κ. Νικόλαος, η Αδελ­φό­τητα της Ιεράς Μονής, ο κατά σάρκα αδελφός τού π. Φωτίου με στενούς συγγενείς του, καθώς και πολλά πνευ­μα­τι­κά παιδιά του αειμνήστου π. Φωτίου από την Λαμία και την γύρω περιοχή για την τέλεση Τρισαγίου και τον τελευταίο χαιρετισμό.

  Σε κλίμα συγκινήσεως και κατανύξεως όλοι μαζί έψαλαν το «Αιωνία η μνήμη» και ο Σεβασμιώτατος στην σύντομη προσφώνησή του αναφέρθηκε στην πνευματική αξία του Γέροντος και στην προσφορά του στο λαό του Θεού και ιδιαιτέρως στην Φθιώτιδα κατά τα 14 τελευταία χρόνια της ζωής του, όπου υπηρέτησε ως Εφημέριος και Πνευματικός της Μονής. Κλείνοντας ο Σεβασμιώτατος Ποιμενάρχης μας υπογράμμισε ότι ο μακαριστός γέροντας «υπήρξε συνεχιστής του Πνευματικού του πατρός Πορφυρίου και ηνάλωσε την ζωή του στο έργο της Ιεράς Εξομολογήσεως και στην στήριξη των εκζητούντων τον Κύριον συνανθρώπων του».

  Μετά το Τρισάγιο, οι παρευρισκόμενοι ασπάστηκαν το τίμιο λείψανο του Γέροντος και συνόδευσαν την σορό ως την αυλή, απ΄όπου η πομπή ανεχώρησε για το Άγιο Όρος.

  Η εξόδιος ακολουθία και η ταφή θα γίνει στο κελί του Αγίου Δημητρίου Κερασιάς του Αγίου Όρους σήμερα το απόγευμα.

Σύντομο βιογραφικό Γέροντος Φωτίου:

Ο κατά κόσμον Αντώνιος Σκάνδαλος, γεννήθηκε στις 10 Δεκεμβρίου 1933, στο Λημέρι Ευρυτανίας, από ευσεβείς γονείς, τον Σεραφείμ και την Σοφία.

Εγκύκλιο μόρφωση έλαβε στη γενέτειρά του και στο Περιστέρι Αττικής, όπου μετακόμισε εν τω μεταξύ η πολύτεκνη οικογένειά του. Εκεί άσκησε και κατηχητικό έργο στην ενορία του Αγίου Αντωνίου και εργαζόμενος φοίτησε σε νυκτερινό σχολείο. Σπούδασε Νομική και Θεολογία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Εισήλθε στο Δικαστικό Σώμα και υπηρέτησε ως ειρηνοδίκης και πάρεδρος πρωτοδίκης στη Χαλκίδα.

Πνευματική καθοδήγηση είχε διαδοχικώς από τον π. Παντελεήμονα Μπαρδάκο (μετέπειτα Μητροπολίτη Σάμου) και τον π. Άγγελο Νησιώτη.

Το 1966 σε ηλικία 33 ετών κατόπιν μαρτυρίας του τότε πνευματικού του ιερομονάχου Γαβριήλ Διονυσιάτου εκάρη μοναχός στην Ι. Μονή Πετράκη και χειροτονήθηκε διάκονος στις 21 Μαρτίου 1966 στον Ι. Ναό Αγίου Σπυρίδωνος Αιγάλεω, πρεσβύτερος με το οφφίκιο του Αρχιμανδρίτου στις 19 Ιουνίου 1966 στον Ι. Ναό Αγίου Ελευθερίου Γκύζη από τον Μητροπολίτη Φθιώτιδος κυρό Δαμασκηνό. Έκτοτε εγκαταβίωνε στην Ι. Μονή Πετράκη με ηγούμενο τον π. Χαράλαμπο Βασιλόπουλο.

Στις 2 Ιουνίου 1970 ανεχώρησε διά την Κερασιά του Αγίου Όρους, όπου υπετάγη στον Πατέρα Πορφύριο Καυσοκαλυβίτη, που είχε ήδη γνωρίσει από το 1965 στην Πολυκλινική Αθηνών και εκεί εκάρη Μεγαλόσχημος στις 24 Σεπτεμβρίου 1977.

Από το 1971, κατά τις περιόδους των νηστειών, κατέβαινε στην Ι. Μητρόπολη Αργολίδος όπου ασκούσε το έργο του Πνευματικού, στήν Ι. Μονή Αγίου Θεοδοσίου και στον Ι. Μητροπολιτικό Ναό του Αγίου Πέτρου, κατόπιν ευλογίας του οικείου Μητροπολίτου.

Από το 1978 και επί μία εικοσαετία εγκαταβίωσε με πρόταση του π. Πορφυρίου στον Ι. Ναό του Αγίου Νικολάου Καλλισίων Πεντέλης, προσφέροντας παρηγορία στους προσκυνητές, οι οποίοι συνέρεαν καθημερινώς για εξομολόγηση.

Ο πόθος του για το Άγιον Όρος τον έφερε πίσω στο Κελλί του Αγίου Δημητρίου Κερασιάς τον Μάιο του 1998. Ο τραυματισμός του και συνεχή, πολλαπλά προβλήματα υγείας του, μή αντιμετωπίσιμα στο Όρος, τον υποχρέωσαν να επιστρέψει και να παραμείνει επί μακρόν στην Αθήνα.

Κατόπιν πρωτοβουλίας του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Φθιώτιδος κ.κ. Νικολάου, εγκαταστάθηκε στην Ι. Μονή Δαμάστας ως εφημέριος κακαι προι πνευματικός από τις 24 Ιουνίου 1999, όπου παρέμεινε έως την κοίμησή του, δεχόμενος συνεχώς στην εξομολόγηση σφέροντας πνευματική στήριξη στους προσκυνητάς της Ιεράς Μονής και στα πολλά πνευματικά του παιδιά απ΄όλη την Ελλάδα.

Ας είναι η μνήμη του αιωνία! 


http://www.amen.gr/

-Γέροντα, γιατί...............


-Γέροντα, γιατί, ενώ ο θάνατος είναι το πιο σίγουρο γεγονός για τον άνθρωπο, εμείς τον ξεχνούμε;

- Ξέρεις, παλιά στα κοινόβια υπήρχε ένας μονάχος που είχε ως διακονία να θυμίζει στους άλλους Πατέρες τον θάνατο. Περνούσε λοιπόν την ώρα της διακονίας από τους αδελφούς και έλεγε στον καθέναν:
"Αδελφέ, θα πεθάνουμε". Η ζωή είναι τυλιγμένη με την θνητή σάρκα. Το μεγάλο αυτό μυστικό δεν είναι εύκολο να το καταλάβουν όσοι άνθρωποι είναι μόνο "σάρκες", γι'αυτό δεν θέλουν να πεθάνουν, δεν θέλουν ούτε να ακούσουν για θάνατο. Έτσι ο θάνατος γι'αυτούς είναι διπλός θάνατος και διπλή στεναχώρια.


Ευτυχώς όμως ο Καλός Θεός οικονόμησε, ώστε να βοηθιούνται από μερικά πράγματα οι ηλικιωμένοι, που φυσιολογικά είναι πιο κοντά στο θάνατο. Ασπρίζουν τα μαλλιά, κόβεται το κουράγιο, οι δυνάμεις τους σιγά-σιγά τους εγκαταλείπουν, αρχίζουν να τρέχουν τα σάλια, οπότε ταπεινώνονται και αναγκάζονται να φιλοσοφούν πάνω στη ματαιότητα αυτού του κόσμου.


Γέροντας Παΐσιος
Λόγοι Δ΄ (Οικογενειακή ζωή)

 http://www.pentapostagma.gr

Προσκύνημα στο κελλί του γ.Ιωσήφ του Ησυχαστή


ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΟ ΣΤΗΝ ΑΓΙΑ ΓΗ







Ο άγνωστος αδελφός του γέροντα Παϊσιου!




Το ταξίδι ξεκίνησε από την Αθήνα, νωρίς τα ξημερώματα με προορισμό την Κόνιτσα. Το ακριτικό χωριό του νομού Ιωαννίνων, όπου το 1925 εγκαταστάθηκε η οικογένεια Εζνεπίδη, φεύγοντας από τα Φάρασα της Καππαδοκίας, μαζί με τα υπόλοιπα καραβάνια προσφύγων που έρχονταν στην Ελλάδα.

Ενάμιση χρόνο πριν, το 1924 είχε γεννηθεί ένα ακόμη παιδί, από τα οκτώ συνολικά της οικογένειας, που πήρε το όνομα Αρσένιος. Ήταν το κοσμικό όνομα του γέροντα Παΐσιου, που βαπτίστηκε στις 14 Σεπτεμβρίου του 1924. Λίγες εβδομάδες μετά, η οικογένεια του παίρνει τον δρόμο του ξεριζωμού, από τον τόπο που την γέννησε, με την «μεγάλη» ανταλλαγή.

Ο 95χρονος αδερφός του Γέροντα Παϊσιου, Ραφαήλ Εζνεπίδης

Ώρα 10.15. Φτάνουμε στο Δημαρχείο. Η συζήτηση με τον Δήμαρχο Κονίτσης, Παναγιώτη Γαργάλα, με βάζει γρήγορα στο κλίμα. Στο χωριό υπάρχει ακόμα το σπίτι, όπου ο γέροντας Παίσιος, έζησε τα παιδικά του χρόνια, ενώ μέχρι σήμερα είναι στη ζωή, ο κατά 6 χρόνια μεγαλύτερος αδερφός του γέροντα, ο Ραφάηλ Εζνεπίδης, ηλικίας 95 ετών, κλινήρης πλέον. Ζει με την σύζυγο του και το ένα από τα παιδιά του, τον Χρήστο, ο οποίος μας καλωσορίζει στην μικρή αυλή. Στο χωριό η μέρα είναι ηλιόλουστη, αν και η ψύχρα είναι αισθητή, αφού τα απέναντι βουνά είναι ακόμα χιονισμένα.

«Όταν λιώνουν τα χιόνια κάνει πιο πολύ κρύο», μας λέει ο Χρήστος Εζνεπίδης, ανιψιός του γέροντα Παίσιου και μας ανοίγει την πόρτα του σπιτιού του, που ήταν ένας μικρός, μακρόστενος χώρος όλος και όλος. Κουζίνα και υπνοδωμάτιο μαζί. Εκεί καθιστός, ο 95χρονος πατέρας του, αδερφός του γέροντα, με μία φωτογραφία του Παίσιου, πάνω από το προκεφάλι του.
«Δεν ακούει καθόλου καλά και έχει να σηκωθεί 3 χρόνια από το κρεβάτι» μας λέει η σύζυγος του. Στο πρόσωπο του πάντως διακρίνει κανείς μια γαλήνη, που επιτείνεται όταν μας βλέπει. «Τι θυμάστε από τον αδερφό σας;» τον ρωτάω.

«Ο Παϊσιος είναι σε μεγάλο κόσμο» λέει με την πολύ αδύναμη φωνή του. «Τι εννοείς παππού;» τον ξαναρωτάω, αλλά οι λέξεις δεν βγαίνουν εύκολα και όσες καταφέρνει να αρθρώσει δεν γίνονται πάντα κατανοητές. Με ρωτάει πως με λένε και από πού ήρθα. Του φωνάζω στο αυτί «από την Αθήνα». Το πρόσωπο του φωτίστηκε: «στην Αθήνα είχαμε σπίτι με τον Παίσιο και έξω είχε μεγάλο κατακλυσμό. Τότε μαζεύτηκε όλος ο κόσμος σπίτι μας» λέει και σταματά. Δεν καταλαβαίνω όλες τις λέξεις και ρωτάω το γιο του.

«Είναι ένα όνειρο που έχει δει τελευταία και μας λέει συνέχεια». Ο αδερφός του Γέροντα Παίσιου σταματά. Η -επί 64 χρόνια- σύντροφος του, του πάει ένα ποτηράκι με φρέσκο πορτοκάλι και μας λέει «Είναι πολύ μεγάλος αλλά για την ηλικία του είναι καλά» Η ίδια θυμάται τον γέροντα Παίσιο, τον κουνιάδο της να κάνει δουλειές στο σπίτι. «Εμείς τον γέροντα Παίσιο, τον θυμόμαστε σαν οικογένεια μας. Έκανε δουλειές του σπιτιού. Μετά έφυγε για το Άγιο Όρος». Ο αδερφός του γέροντα φαίνεται κουρασμένος. Μας κοιτάζει και λέει «Δεν μπορώ να βγω έξω να διαδώσω. Με πονάνε τα πόδια μου». Ο γιος του λέει «παππού κουράστηκες, ώρα να ξαπλώσεις». Έχει έρθει η ώρα να φύγουμε.

Ακριβώς δίπλα από το φτωχικό σπίτι, που ζει σήμερα ο Ραφαήλ Εζνεπίδης, είναι το πατρικό της οικογένειας. Μία πινακίδα που γράφει «πατρική οικία Γέροντα Παισίου» σε «καλωσορίζει» στο σπίτι που μεγάλωσε και έζησε τα εφηβικά του χρόνια ο μοναχός. Η μικρή ξύλινη πόρτα ανοίγει. Το σπίτι δεν έχει αλλάξει από τότε. Η επίπλωση είναι παλιά, όπως και το πάτωμα. Και τα αντικείμενα. Στους τοίχους δεσπόζουν φωτογραφίες του γέροντα, οικογενειακά κειμήλια και προσωπικά αντικείμενα του Αγιορείτη.

Στο μέσον του δωματίου, πίσω από ένα κλειδωμένο τζάμι, υπάρχουν χειροποίητα αντικείμενα του, ένα δικό του ζευγάρι κάλτσες, και βιβλία. Στο τοίχο μια φανέλα του.
«Ο γέροντας ήταν αεικίνητος, σβέλτος» μας λέει ο ανιψιός του και αποκαλύπτει την ιστορία του σπιτιού, στο οποίο πριν το 1922 έμεναν Τούρκοι και δόθηκε στην οικογένεια Εζνεπίδη με την ανταλλαγή. Στο δίπλα δωμάτιο υπάρχουν ακόμα τα κρεβάτια, που κοιμόταν η οικογένεια από τότε. Ο γέροντας έμεινε σε αυτό το σπίτι μέχρι τα 18 του, που κατατάχθηκε ασυρματιστής στο στρατό. Για του λόγου το αληθές μια φωτογραφία στον τοίχο, που είναι στα χακί, εν έτει 1948, δείχνει τον στρατιώτη Αρσένιο Εζνεπίδη.

Ο ανιψιός του μας αποκαλύπτει ένα άγνωστο περιστατικό από την εφηβική ηλικία του γέροντα. «Ήταν τότε στον πόλεμο, που οι Δυτικοί προπάγανδιζαν την θεωρία του Δαρβίνου και κάποιος του την ανέφερε. Τότε ο γέροντας απάντησε πως μπορεί ο Χριστός να έχει ανθρώπινη μορφή. Αργότερα πήγε στο εκκλησάκι στο λόφο, ακριβώς απέναντι από το σπίτι του και προσευχήθηκε βαθιά. Τότε του εμφανίστηκε ο Χριστός με ανθρώπινη μορφή και του είπε «εγώ ειμί το φως του κόσμου».

Η φύση στην Κόνιτσα σε καθηλώνει. Ο ορίζοντας είναι καθαρός και η απέραντη θέα, φτάνει μέχρι την Βόρειο Ήπειρο, που απέχει μόλις λίγα χιλιόμετρα. Η φύση εκεί του άρεσε πολύ του γέροντα. Περπατάμε στο σοκάκι εμπρός στο σπίτι και συζητάμε με τον Χρήστο Εζνεπίδη.

«Ο γέροντας είναι μαζί μας. Δεν μας άφησε» λέει σε μια αποστροφή του λόγου του. «Πως το λες αυτό;» τον ρωτάω. «Το βλέπω σε όνειρο, όπως βλέπω εσένα τώρα» απαντά αφοπλιστικά και κοφτά. Όταν του ζητάς να γίνει πιο συγκεκριμένος το αποφεύγει και αινιγματικά λέει πως «ο γέροντας τα λέει με τρόπο ακόμα και σήμερα». Συζητάμε για το τώρα. Πως βλέπει τα πράγματα. «Είμαστε υπό πίεση. Ο Θεός να βάλει το χέρι του. Λένε ότι μπορεί να γίνει πόλεμος. Μα έτσι και αλλιώς έχουμε πόλεμο. Οικονομικό.

Και από πίσω είναι οι ίδιοι που μας έκαναν πάντα πόλεμο. Δεν έχουν αλλάξει». Για την Τουρκία λέει απλά πως «η Τουρκία είναι πάντα Τουρκία» και θεωρεί πως θα τεθεί κάποια στιγμή το ερώτημα «ή εμείς ή αυτοί». Τον ρωτάω ποιοι κάνουν αυτόν τον οικονομικό πόλεμο. Η απάντηση του ξαφνιάζει «Ο αντίχριστος. Το έχεις ακούσει αυτό;» με ρωτάει με κλειστά μάτια. «Γιατί κλείνεις τα μάτια όταν μιλάς; » τον ρωτάω και γελάει λέγοντας «από τον ήλιο είναι», αφού είχε φτάσει ήδη μεσημέρι και ήταν ντάλα μεσημέρι.

Κοιτάμε απέναντι τα βουνά. Στο βάθος η Βόρειος Ήπειρος. «Η Βόρειος Ήπειρος θα γίνει ελληνική» πετάει και κόβει την κουβέντα. «Που το στηρίζεις» τον ρωτάω, αλλά αποφεύγει να απαντήσει λέγοντας απλά πως «αυτά που έχει πει ο γέροντας είναι αρκετά για τους Έλληνες». Του ζητάω φεύγοντας αν έχει κάτι να μου δώσει για ενθύμιο ή να μου δείξει κάποιο λεύκωμα. Δείχνει να μην του αρέσει αυτό που του είπα. «Δεν κάνουμε εμπόριο εδώ. Δεν είναι για μας αυτά»

Η κυρία Γεωργία Κίτσιου, ζει με τον σύζυγο της ακριβώς στο απέναντι σπίτι. Γνώρισε από τον κοντά τον αγιορείτη μοναχό και θυμάται δύο περιστατικά από τον γέροντα που έχουν χαραχτεί ανεξίτηλα στην μνήμη της. «Όταν είχε αρρωστήσει το παιδί της θείας μου, είχε πάρει νερό από την βρύση και σταύρωσε το παιδί. Ο πυρετός έπεσε αμέσως.

Το πιστεύω ότι ο γέροντας βοήθησε. Στο χωριό βοηθούσε όλο τον κόσμο. Είχε ένα κουτάκι (φωτο 4) στο οποίο μάζευε λεφτά για τους φτωχούς», ενώ αφηγείται ακόμα ένα περιστατικό, όπου πιστεύει ότι υπήρχε βοήθεια από τον γέροντα της Ορθοδοξίας. «Όταν έγινε ο μεγάλος σεισμός το 1996, έπεσαν σπίτια αλλά δεν έπαθε κανείς τίποτα. Πιστεύουμε ότι μας φύλαξε ο γέροντας» λέει χωρίς περιστροφές, αποκαλύπτοντας και κάποιες ανθρώπινες στιγμές του μοναχού. «Ήταν πολύ ζωντανός άνθρωπος και έκανε καλαμπούρια. Στην μάνα μου την συγχωρεμένε της έλεγε όταν έβγαιναν οι καρποί κ. Ανέτα θα σου κλέψω τα σταφύλια»

Ο πατέρας Κοσμάς, είναι μοναχός εδώ και 54 συναπτά χρόνια στην Κόνιτσα. Τον συναντήσαμε στο γηροκομείο του χωριού και παρά το γεγονός ότι το ρολόι έδειχνε τρεις και είχε ξαπλώσει για την μεσημεριανή ανάπαυση, σηκώθηκε ευγενικά και μας δέχτηκε. Θυμήθηκε μια ιστορία που έλεγε ο γέροντας συχνά. «Εφευγε από το μοναστήρι και πήγαινε σε μια σπηλιά κάτω χαμηλά. Εκεί είχε πόλεμο με τον διάβολο. Του παρουσιάστηκε και ο ίδιος ο γέροντας είχε εξομολογηθεί πως θέλησε να τον γκρεμίσει.

Αυτός συνέχισε να προσεύχεται». «Τι εννοείτε ότι παρουσιάστηκε ο διάβολος;» ρώτησα τον μοναχό. «Ο διάβολος είναι οντότης, όπως έχουμε αγγέλους, που παρουσιάζεται σε αυτούς που έχουν την δύναμη να τον αντιμετωπίσουν» είπε ο πατέρας Κοσμάς, επεξηγώντας πως «Ο γέροντας είχε πολλά χαρίσματα. Τον φώτιζε ο θεός». Μπήκα στον πειρασμό να τον ρωτήσω για την σημερινή κατάσταση της Ελλάδας. Απαντά με ειλικρίνεια «Δεν χρωστάμε μόνο εμείς. Χρωστάνε και άλλες χώρες. Πιστεύω ότι είμαστε έθνος ανάδελφον.

Μας έχουν βάλει στο μάτι». Η συζήτηση κρατάει πολύ ώρα. Ο ηλικιωμένος μοναχός, λέει πολλά. Κρατάω ένα από τα τελευταία «Λένε κάποιοι ευλογία που πήραμε το δάνειο. Μα αυτά είναι δανεικά. Δεν μας τα χαρίζουν. Ο γέροντας είχε κάνει προσευχή για να βρέξει. Ξέρετε πόσο σημαντικό είναι να έρθει βροχή όταν όλα είναι στεγνά παντού έξω; Αυτή είναι ευλογία».

Κλείνω το μαγνητοφωνάκι και βάζω την φωτογραφική στην θήκη. Βγαίνω από γηροκομείο και σε αντίθεση με όσα έλεγε ο μοναχός, έξω δεν βρέχει, αλλά έχει πολύ δυνατό ήλιο. Μπαίνω στο αυτοκίνητο και αφήνω την Κόνιτσα πίσω μου, με την τελευταία εικόνα που συναντώ στην έξοδο του χωριού να ασβεστώνουν, κρατώντας ένα παλιό πασχαλιάτικο έθιμο...


Του Σταύρου Παπαντωνίου, εφημερίδα "Παραπολιτικά"

http://www.briefingnews.gr/

Ο Χριστός είναι η αγάπη μας, ο έρωτάς μας



Ο Χριστός είναι η χαρά, το φως το αληθινό, η ευτυχία. Ο Χριστός είναι η ελπίδα μας. Η σχέση με τον Χριστό είναι αγάπη, είναι έρωτας, είναι ενθουσιασμός, είναι λαχτάρα του θείου. Ο Χριστός είναι το παν. Αυτός είναι η αγάπη μας, Αυτός ο έρωτάς μας. Είναι έρωτας αναφαίρετος ο έρωτας του Χριστού. Από κει πηγάζει η χαρά.

Η χαρά είναι ο ίδιος ο Χριστός. Είναι μία χαρά, που σε κάνει άλλο άνθρωπο. Είναι μία πνευματική τρέλα, αλλά εν Χριστώ. Σε μεθάει σαν το κρασί το ανόθευτο, αυτό το κρασί το πνευματικό. Όπως λέγει ο Δαβίδ: «Ελίπανας εν ελαίω την κεφαλήν μου και το ποτήριόν σου μεθύσκον με ωσεί κράτιστον» (Ψαλ. 22, 5). Ο πνευματικός οίνος είναι άκρατος, ανόθευτος, πολύ δυνατός κι όταν τον πίνεις, σε μεθάει. Αυτή η θεία μέθη είναι δώρο του Θεού, που δίδεται στους «καθαρούς τη καρδία» (Πρβλ. Ματθ. 5, 8).

Όσο μπορείτε να νηστεύετε, όσες μετάνοιες μπορείτε να κάνετε, όσες αγρυπνίες θέλετε ν’ απολαμβάνετε, αλλά να είστε χαρούμενοι. Να έχετε τη χαρά του Χριστού. Είναι η χαρά που διαρκεί αιώνια, που έχει αιώνια ευφροσύνη. Είναι χαρά του Κυρίου μας, που δίνει την ασφαλή γαλήνη, τη γαλήνια τερπνότητα και την πάντερπνη ευδαιμονία. Η χαρά η πασίχαρη, που ξεπερνά κάθε χαρά. Ο Χριστός θέλει κι ευχαριστείται να σκορπάει τη χαρά, να πλουτίζει τους πιστούς Του με χαρά. Εύχομαι, «ίνα η χαρά υμών η πεπληρωμένη» (Α’ Ιω. 1,4).

Αυτή είναι η θρησκεία μας. Εκεί πρέπει να πάμε. Ο Χριστός είναι ο Παράδεισος, παιδιά μου. Τι είναι Παράδεισος; Ο Χριστός είναι. Από δω αρχίζει ο Παράδεισος. Είναι ακριβώς το ίδιο, όσοι εδώ στη γη ζουν τον Χριστό, ζουν τον Παράδεισο. Έτσι είναι, που σάς το λέγω. Είναι σωστό, αληθινό αυτό, πιστέψτε με! Έργο μας είναι να προσπαθούμε να βρούμε έναν τρόπο να μπούμε μέσα στο φως του Χριστού. Δεν είναι να κάνει κανείς τα τυπικά. Η ουσία είναι να είμαστε μαζί με τον Χριστό. Να ξυπνήσει η ψυχή και ν’ αγαπήσει τον Χριστό, να γίνει αγία. Να επιδοθεί στο θείο έρωτα. Έτσι θα μάς αγαπήσει κι Εκείνος. Θα είναι τότε η χαρά αναφαίρετη. Αυτό θέλει πιο πολύ ο Χριστός, να μάς γεμίζει από χαρά, διότι είναι η πηγή της χαράς. Αυτή η χαρά είναι δώρο του Χριστού. Μέσα σ’ αυτή τη χαρά θα γνωρίσομε τον Χριστό. Δεν μπορούμε να Τον γνωρίσουμε, αν Εκείνος δεν μας γνωρίσει. Πώς το λέγει ο Δαβίδ; «Εάν μη Κύριος οικοδομήση οίκον, εις μάτην εκοπίασαν οι οικοδομούντες, εάν μη Κύριος φυλάξη πόλιν, εις μάτην ηγρύπνησεν ο φυλάσσων» (Ψαλμ. 126, 1).

Αυτά η ψυχή μας θέλει να αποκτήσει. Αν προετοιμασθούμε ανάλογα, η χάρις θα μάς τα δώσει. Δεν είναι δύσκολο. Αν αποσπάσουμε την χάρι, όλα είναι εύκολα, χαρούμενα κι ευλογία Θεού. Η θεία χάρις διαρκώς κρούει την πόρτα της ψυχής μας και περιμένει ν’ ανοίξουμε, για να έλθει στην διψώσαν καρδίαν μας και να την πληρώσει. Το πλήρωμα είναι ο Χριστός, η Παναγία μας, η Αγία Τριάς. Τι ωραία πράγματα!

Άμα αγαπάεις, ζεις στην Ομόνοια και δεν ξέρεις ότι βρίσκεσαι στην Ομόνοια. Ούτε αυτοκίνητα βλέπεις, ούτε κόσμο βλέπεις, ούτε τίποτα. Είσαι μέσα σου με το πρόσωπο που αγαπάεις. Το ζεις, το ευχαριστιέσαι, σ’ εμπνέει. Δεν είναι αληθινά αυτά; Σκεφθείτε αυτό το πρόσωπο που αγαπάτε να είναι ο Χριστός. Ο Χριστός στο νου σου, ο Χριστός στην καρδιά σου, ο Χριστός σ’ όλο σου το είναι, ο Χριστός παντού.

Ο Χριστός είναι η ζωή, η πηγή της ζωής, η πηγή της χαράς, η πηγή του φωτός του αληθινού, το παν. Όποιος αγαπάει τον Χριστό και τους άλλους, αυτός ζει τη ζωή. Ζωή χωρίς Χριστό είναι θάνατος, είναι κόλαση, δεν είναι ζωή. Αυτή είναι η κόλαση, η μη αγάπη. Ζωή είναι ο Χριστός. Η αγάπη είναι η ζωή του Χριστού. Ή θα είσαι στη ζωή ή στο θάνατο. Από σένα εξαρτάται να διαλέξεις.

Ένας να είναι ο στόχος μας, η αγάπη στον Χριστό, στην Εκκλησία, στον πλησίον. Η αγάπη, η λατρεία προς τον Θεό, η λαχτάρα, η ένωση με τον Χριστό και με την Εκκλησία είναι ο επί γης Παράδεισος. Η αγάπη στον Χριστό είναι κι αγάπη στον πλησίον, σ’ όλους, και στους εχθρούς. Ο χριστιανός πονάει για όλους, θέλει όλοι να σωθούν, όλοι να γευθούν τη Βασιλεία του Θεού. Αυτός είναι ο χριστιανισμός. Μέσω της αγάπης προς τον αδελφό θα κατορθώσουμε ν’ αγαπήσουμε τον Θεό. Ενώ το επιθυμούμε, ενώ το θέλουμε, ενώ είμαστε άξιοι, η θεία χάρις έρχεται μέσω του αδελφού. Όταν αγαπάμε τον αδελφό, αγαπάμε την Εκκλησία, άρα τον Χριστό. Μέσα στην Εκκλησία είμαστε κι εμείς. Άρα όταν αγαπάμε την Εκκλησία, αγαπάμε και τον εαυτό μας.

Από το βιβλίο Γέροντος Πορφυρίου Καυσοκαλυβίτου ΒΙΟΣ ΚΑΙ ΛΟΓΟΙ

http://vatopaidi.wordpress.com/

Δευτέρα 29 Απριλίου 2013

Πῶς ἀπήντησαν οἱ Γέροντες Πορφύριος καὶ Παΐσιος στὸ δίλημμα γάμος ἢ παρθενία




Σ' ένα φίλο, πού αντιμετώπιζε δίλημμα γάμου ή παρ­θενίας, ο Γέροντας πρόσφερε πολλές προοπτικές σωτηρίας και τον απάλλαξε από το άγχος του διλήμ­ματος, πριν ακόμη διαλέξει οτιδήποτε, λέγοντάς του:

«Μην ταλαιπωρείσαι άδικα, καταπιέζοντας τον εαυτό σου ν' αποφασίσεις τώρα να διαλέξεις. Άφησε τον εαυτό σου ελεύθερο από την επίμονη αυτή σκέψη και δώσε όλη την προσοχή σου, πώς να αγαπήσεις το Χριστό, που σε αγαπά. Όλα τού Χριστού είναι, παρελθόν, παρόν και μέλλον μας, όπου φανερώνεται η Πρόνοιά Του, μέχρι την τελευταία λεπτομέρεια της ζωής μας.

Μπορεί να κάνεις οικογένεια, μπορεί να πας όπου σου αρέσει να αφιερωθείς. Μπορεί όμως και να μην κάνεις τίποτε απ' αυτά, να μείνεις στο σπίτι σου, όπως είσαι τώρα. Πάλι σώζεσαι, φτάνει ν' αγαπάς το Χριστό. Ο Χριστός θα φέρει τη λύση πού σου ταιριάζει περισσότερο, που θα μιλήσει καθαρά στην ψυχή σου. Μη στενοχωρείσαι. Και τώρα επάνω στο δρόμο του Χριστού είσαι».




- Γέροντα, τί πρέπει νὰ ἀπάντηση κανεὶς σὲ νέα παιδιὰ ποῦ ρωτοῦν ἂν ἢ μοναχικὴ ζωὴ εἶναι ἀνώτερη ἀπὸ τὴν ἔγγαμη;

Κατ' ἀρχὰς πρέπει νὰ τοὺς δώσει νὰ καταλάβουν ποιὸς εἶναι ὃ προορισμὸς τοῦ ἀνθρώπου καὶ ποιὸ εἶναι τὸ νόημα τῆς ζωῆς. Ὕστερα νὰ τοὺς ἐξήγηση ὅτι καὶ οἱ δύο δρόμοι ποὺ ἔχει χαράξει ἢ Ἐκκλησία μᾶς εἶναι εὐλογημένοι, γιατί καὶ οἱ δύο μποροῦν νὰ τοὺς ὁδηγήσουν στὸν Παράδεισο, ἂν ζήσουν κατὰ Θεόν.

Ἂς ὑποθέσουμε ὅτι δύο ἄνθρωποι ξεκινοῦν νὰ πᾶνε σὲ ἕνα Προσκύνημα. Ὃ ἕνας πηγαίνει μὲ τὸ λεωφορεῖο ἀπὸ τὸν δημόσιο δρόμο καὶ ὃ ἄλλος πηγαίνει μὲ τὰ πόδια ἀπὸ κάποιο μονοπάτι. Καὶ οἱ δύο ὅμως ἔχουν τὸν ἴδιο σκοπό. Ὃ Θεὸς καὶ τὸ ἕνα τὸ χαίρεται καὶ τὸ ἄλλο τὸ θαυμάζει. Κακὸ εἶναι, ὅταν αὐτὸς ποὺ πάει ἀπὸ τὸ μονοπάτι κατακρίνει μέσα τοῦ τὸν ἄλλον, ποὺ πάει ἀπὸ τὸν δημόσιο δρόμο, ἢ καὶ τὸ ἀντίστροφο

http://agioritikesmnimes.blogspot.gr/


Ο θρύλος του πελεκάνου και ο Χριστός




Μέσα στους άφθαστους υμνολογικούς θρήνους της Εκκλησίας μας, οι οποίοι συγκινούν κάθε καρδιά, ξεχωρίζει το αλληγορικόν εγκώμιον του Επιταφίου, το όποιον ψάλλει:

«’Ώσπερ πελεκάν την πλευράν Σου τετρωμένος, Λόγε, σούς θανόντας παίδας εζώωσας, επιστάξας ζωτικούς αυτοίς κρουνούς».

Ο πελεκάν είναι από τα πλέον φιλόστοργα πτηνά. Κτίζει την φωλιά του σε υψηλούς βράχους και εκεί γεννά και εκκολάπτει τους νεοσσούς του. Τρέχει παντού για να εξοικονόμηση την τροφήν των. Αλλά ακριβώς την ώραν που απουσιάζει ο πελεκάν, πλησιάζουν οι διάφοροι όφεις οι οποίοι έχουν αφυπνισθή από την χειμερινήν νάρκην και σύρονται πειναλέοι μέχρι τις φωλεές των πελεκάνων και ροφούν το αίμα των μικρών… Επιστρέφων ο πελεκάν ευρίσκει αυτά εις απελπιστικήν κατάστασιν και σχεδόν ετοιμοθάνατα. Δι’ αυτό, λέγεται, ότι με το ράμφος του σχίζει το στέρνον του και κύπτων επάνω από τα μικρά του αφήνει να στάξη το ζεστό του αίμα μέσα στα μισάνοικτα στόματα των μικρών του, τα όποια τότε ανασταίνονται.

Το αίμα του πελεκάνου ως ΑΡΙΣΤΟΝ ΑΝΤΙΔΟΤΟΝ ΦΑΡΜΑΚΟΝ επιδρά και εξουδετερώνει το φαρμάκι των φιδιών…

Αυτή την συμβολικήν συγκινητικήν Εικόνα κάνει ύμνον η Εκκλησία μας για να αισθητοποιήση την Θυσίαν του Κυρίου μας!!

- Ποία είναι τα φαρμακωμένα πουλιά;

- Εμείς ολοι οι Χριστιανοί!

- Γιατί ποιος μπορεί να καυχηθή πως το φοβερώτερον από τα δηλητήρια, η αμαρτία, δεν έφαρμάκωσε την ψυχήν του;

Ω! αυτός ο Εωσφόρος, ο αρχαίος αυτός όφις. Ο μέγας αυτός πλάνος έχει κτυπήσει όλη την ανθρωπότητα. Αυτός είναι ό κατασκευαστής τοϋ ολεθρίου αυτού δηλητηρίου πουύ λέγεται αμαρτία και το οποίον προσφέρει ο χαιρέκακος για την ψυχοκτονία μας. Και έτσι χιλιάδες χρόνια τώρα απέθνησκον οι άνθρωποι εν μέσω φρικτότατων ψυχικών πόνων.

Αλλά δοξασμένος ο υπερύμνητος Θεός. Μας έστειλε εξ ουρανού τον Υιόν Του!! Ιδού, ο εξ Ουρανού Πελεκάν!! Μας εύρηκε εις αθλιεστάτην από πάσης πλευράς κατάστασιν, ανικάνους διά κάθε εύγενικήν και ηρωικήν πράξιν, νενεκρωμένους από κακά έργα και αληθινά φαρμακωμένα πουλιά του Πελεκάνου. Αλλά από την στιγμήν πού ο ΕΣΤΑΥΡΩΜΕΝΟΣ ΒΑΣΙΛΕΥΣ άφηκε από αγάπην προς τον άνθρωπον να τρέξη το Πανάγιον και Ζωήρρυτον Αίμα Του, ζωογονείται κάθε άνθρωπος και έχει στην ψυχή του το αντιφάρμακον της νεκρώσεως πού δημιουργεί η αμαρτία.

- ΑΥΤΟ ΤΟ ΑΙΜΑ ΤΟΥ ΣΩΤΗΡΟΣ ΧΡΙΣΤΟΥ είναι το σωτήριον δι’ ημάς φάρμακον.

- Χαρακτηριστικώς ο Αετός της Πάτμου, Άγιος Ιωάννης ο Θεολόγος μας λέγει: «Το αίμα Ιησού Χριστού, του Υιού του Θεού, καθαρίζει ημάς από των κακών έργων και από πάσης αμαρτίας» (Α’ Ιω. 1, 7). Αυτή είναι η μεγαλύτερα διδασκαλία της Εκκλησίας μας! Αυτή είναι η Δωρεά της πίστεώς μας!!

Πηγή: Περιοδικό «Οσία Ειρήνη Χρυσοβαλάντου», εκδ. Ιεράς Μονής Οσίας Ειρήνης Χρυσοβαλάντου Λυκοβρύσεως Αττικής, τεύχος 398 (Μάρτιος-Απρίλιος 2001), σελ. 60-61


http://vatopaidi.wordpress.com/

Κυριακή 28 Απριλίου 2013

ΜΟΝΑΧΟΥ ΜΩΥΣΕΩΣ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ Η αληθινή μετάνοια



       Συμβαίνει, αγαπητοί μου, λέγει ο άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης, συχνά ο άνθρωπος στον κόσμο να φοβάται πολύ. Φοβάται μη αρρωστήσει, μη πάθει κάτι άσχημο, μη του κάνουν κακό, μη δεν επιτύχει, μη δεν προοδεύσει, μη εκτεθεί, μη δεν τιμηθεί, μη δεν αναγνωρισθεί. Για τη σωτηρία της αθάνατης ψυχής του δεν πολυνοιάζεται, δεν φοβάται, δεν αγωνιά, μόνο ελπίζει στον Πολυεύσπλαχνο Θεό, αν βέβαια πάλι νοιάζεται και ενδιαφέρεται. Δεν αγαπά πολύ τη σωτηρία του φαίνεται σήμερα ο άνθρωπος. Γιατί άραγε; Τί είναι αυτό που τον κάνει ν' αμαρτάνει εύκολα και να μετανοεί δύσκολα; Είναι τόσο δύσκολο ν' αλλάξει ο άνθρωπος; Είναι υποτιμητικό να ζητήσει συγχώρεση; Είναι αναξιοπρεπές να ταπεινωθεί; Τον ομιλητή παρακαλώ καλείσθε ν' ακούσετε ως αδελφό σας, ως συναγωνιστή και όχι σαν αυστηρό δάσκαλο. Θα προσπαθήσει ν' απαντήσει στα βασικά και καίρια παραπάνω ερωτήματα. Θα χρησιμοποιήσει προς τούτο την απαράμιλλη Αγία Γραφή, τη θεοκίνητη Πατρολογία και τον μυροβόλο Συναξαριστή.

       Το κήρυγμα της Εκκλησίας είναι, θα πρέπει πάντα να είναι, περί μετανοίας. Αυτό ήταν το κήρυγμα όλων των προφητών της Π. Διαθήκης έως του Τιμίου Προδρόμου, αυτό ήταν και του Χριστού. Η μετάνοια δημιουργεί το κατανυκτικό κλίμα της ελεύσεως της βασιλείας του Θεού, της θεωρίας του Θεού, της συναντήσεως με Αυτόν. Ο άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς ο Αγιορείτης, ο διαπρύσιος κήρυκας της χάριτος και του φωτός, λέγει χαρακτηριστικά πως η αληθινή μετάνοια είναι αρχή, μέση και τέλος της εν Χριστώ πνευματικής ζωής. Όλοι μα όλοι έχουμε ανάγκη μετανοίας, γιατί ουδείς αναμάρτητος. Η πνευματική ζωή αρχίζει οπωσδήποτε με τη μετάνοια. Το έργο της δεν παύει ποτέ. Ο Μ. Βασίλειος λέγει πως όλος ο ανθρώπινος βίος είναι προς μετάνοια. Ο ατελής άνθρωπος θέλει συνεχή αγώνα για να πλησιάσει τον Παντέλειο Θεό. Ατέλεστος η τελειότητα θα πει ο άγιος Γρηγόριος Νύσσης. Δεν υπάρχουν νιρβάνα στην Ορθοδοξία, όπου παύεις τον αγώνα και επαναπαύεσαι μακάρια. Ο αγώνας είναι έως του τάφου, ασταμάτητος, αδιάκοπος.
       Ο μεγάλος δογματικός πατήρ της Εκκλησίας μας άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός λέγει πως μετάνοια σημαίνει επάνοδο από το παρά φύση στο κατά φύση και όδευση προς το υπέρ φύση. Είναι πορεία από το κατ' εικόνα στο καθ' ομοίωση.

       Ο Αδάμ πλάσθηκε από τον Πανάγαθο Θεό κατ' εικόνα και καθ' ομοίωσή Του. Το κατ' εικόνα του δόθηκε αμέσως. Το καθ' ομοίωση θάπρεπε όμως να το καλλιεργήσει ελεύθερα και φιλότιμα ο ίδιος με τη συνεργία βέβαια της Θείας Χάριτος. Η κατάκτηση του καθ' ομοίωση αποτελεί τον αγιασμό, τη χαρίτωση, την τελείωση, τη θέωση. Ο Αδάμ πριν την πτώση είχε την άνεση να συνομιλεί με τον Θεό συνέχεια. Είχε καθαρότητα, φωτεινότητα, απλότητα, ταπεινότητα. Μετά την πτώση διαταράχθηκε αυτή η σχέση η ωραία. Σκοτείνιασε ο νους του, θόλωσε, αμαυρώθηκε. Ο ακάθαρτος νους δεν μπορεί να είναι δεκτικός της θείας Χάριτος.

       Η αμαρτία αποτελεί παρά φύση κίνηση, που δεν επιφέρει απλά στον Αδάμ τη στέρηση της κοινωνίας του με τον Θεό, αλλά δεν μπορεί τώρα πλέον η θεία ενέργεια νάναι καθαρτική, φωτιστική και θεοπτική. Ο παρασυρμός του Αδάμ από την Εύα και της Εύας από τον δαίμονα επέφερε τη στέρηση της θείας Χάριτος. Πώς θα επανέλθουν στο πρωτόκτιστο κάλλος; Μόνο διά της μετανοίας. Η μετάνοια η αληθινή είναι δυνατή να θεραπεύσει, να καθαρίσει, να επαναφέρει στην προπτωτική κατάσταση. Η θεόσδοτη και θεοδώρητη μετάνοια είναι ικανή να ξεσκοτεινιάσει τον νου, να καθαρίσει την καρδιά και την πνευματική όραση. Ο όσιος Ιωάννης της Κλίμακος τονίζει πως η μετάνοια δύναται να επαναφέρει τον μετανοούντα σε μεγαλύτερη καθαρότητα και από την πριν της αμαρτίας κατάσταση.


Κατά τον άγιο Μακάριο τον Αιγύπτιο ο Αδάμ με το να υπακούσει στον δαίμονα, αποδυναμώθηκε αλλά δεν καταστράφηκε τελείως. Κέντρο του τώρα γίνεται ο εαυτός του κι όχι ο Θεός του. Η βάση της αμαρτίας κατά τον μακαριστό Γέροντα Ιουστίνο Πόποβιτς είναι να γίνουμε θεοί δίχως Θεό, μόνοι μας. Η αυτοθέωση αυτή είναι αντίθεη, αντίχριστη, δαιμονιώδης. Πουλήθηκε στον δαίμονα ο Αδάμ, κάνοντας κακή χρήση της ελευθερίας του, και ο δαίμονας τώρα τον κάνει ότι θέλει. Τάχασε ο Θεός με τον άνθρωπο, λέγει κάπου ο Μ. Αθανάσιος, δεν περίμενε ότι θα βγούμε τόσο σκάρτοι. Ο άγιος Μακάριος συνεχίζει: Τη μέρα που ο Αδάμ έπεσε, ήλθε ο Θεός στον Παράδεισο και έκλαψε για το κατάντημά του. Προτίμησε το κακό αντί του αγαθού, τη ντροπή από τη δόξα, το σκοτάδι από το φως. Ο Αδάμ παρέσυρε όλο το ανθρώπινο γένος στην κακία.

       Η συνάντηση της ψυχής με την αμαρτία γεννά τα πάθη. Η τροπή αυτή δεν έχει επιβληθεί, είναι εντελώς εκούσια, αποτέλεσμα της πλήρους ελευθερίας. Η κακία είναι ξένη στη φύση της ψυχής. Η αμαρτία διάβρωσε την ψυχή, την αποδυνάμωσε. Η συνήθεια της αμαρτίας είναι ως πορνεία με τον δαίμονα κατά τον έξοχο όσιο Μακάριο. Τα πάθη κατά τον άγιο Γρηγόριο τον Παλαμά είναι δαιμονοκίνητα. Η παραμονή της αμαρτίας τυφλώνει την ψυχή, τη σκοτεινιάζει, την αρρωσταίνει, την τραυματίζει, τη θανατώνει. Στην κατάσταση αυτή εμπαίζεται από τους μισάνθρωπους δαίμονες. Ο αμαρτωλός, κατά τον άγιο Γρηγό­ριο τον Παλαμά, είναι κατά ένα τρόπο δαιμονισμένος. Η ψυχή δεν ταυτίζεται με την αμαρτία και ποτέ δεν γίνεται ένα με αυτή. Η παράβαση του Αδάμ έδωσε δικαίωμα στον δαίμονα να κτυπήσει και να σκοτίσει το νου του ανθρώπου, που είναι το βασιλικό μέρος της ψυχής, ο ηγεμόνας νους που ορά τον Θεό κατά τους αγίους πατέρες.

       Έτσι ο ηγεμόνας νους γίνεται δούλος της αμαρτίας. Τον κυριεύουν τότε άτοποι, ακάθαρτοι, πονηροί λογισμοί. Ασχολείται μόνο με τα κοσμικά, τα γήινα, τα φθαρτά. Λησμονά να προσεύχεται. Δεν αισθάνεται την ανάγκη. Ενίοτε τον ελέγχει η μνήμη ή η παρου­σία του Θεού τον αμαρτωλό άνθρωπο. Σκανδαλίζεται με την Εκκλησία, αγαπά πιο πολύ τον κόσμο. Τον αιχμαλωτίζει το κακό. Τότε νομίζει πως ζει. Κυκλοφορεί νεκρός, νεκρός ψυχικά.

       Το κακό είναι ηθελημένο, επιλεγμένο και πραγματούμενο εκούσια από τον άνθρωπο. Η βούληση του ανθρώπου είναι κύρια υπεύθυνη για κάθε αμαρτία. Αναίτιος του κακού η θεία αυτοαγαθότητα λέγει ο Μ. Βασίλειος. Κανένα κακό έξω από την προαίρεση του ανθρώπου δεν υπάρχει, λέγει ο αββάς Ισαάκ. Ο Αδάμ είναι ο κύριος υπεύθυνος για την παράβαση ως αυτεξούσιος και τέλεια ελεύθερος. Η πτώση μόλυνε τον Αδάμ. Ο Χριστός λέγει ν' αρνηθούμε το θέλημά μας, να το υποτάξουμε, να το νεκρώσουμε και έτσι αυξάνουμε στην αρετή.

       Η αμαρτία είναι παράλογη, αφύσικη, αντίθεη και δημιουργεί αποσύνθεση της ανθρώπινης προσωπικότητος και αποσύνδεση από τον Θεό. Η αμαρτία είναι θα λέγαμε η λογική του δαίμονα, που είναι ιδιαίτερα ύποπτος, ύπουλος, πονηρός, πανούργος, τεχνίτης, πλάνος, ευφυής, έμπειρος και μεγάλος απατεώνας. Με την πτώση του ο Αδάμ παρέλαβε τη φθαρτότητα και τη θνητότητα.

       Η Ενανθρώπηση του Χριστού θέωσε την ανθρώπινη φύση. Με τον Σταυρό και την Ανάσταση νίκησε τον θάνατο. Τ' άγια Μυστήρια και ιδιαίτερα η θεία Ευχαριστία μας αθανατίζει. Από τα παραπάνω νομίζουμε πως διαφάνηκε πως η μετάνοια δεν είναι απόφαση στιγμής, προσωρινή αλλαγή δοκιμαστική, ψυχολογική ανανέωση, απλή νομική πράξη, ηθικιστική διόρθωση και επιπόλαιο πείραμα, αλλά πράξη γενναία ζωής, ακολούθηση ορθού βίου, ήθους και ύφους, εκκλησιολογικής, υγιούς, γνήσιας, ανόθευτης, ιερής και ωραίας νοηματισμένης βιοτής. Η αποτυχία του Αδάμ είναι διδακτική. Η ακραιφνής οδός της μετανοίας στηρίζεται στ' απαραίτητα στάδια: κάθαρσης, φωτισμού και θέωσης.

       Μετάνοια αληθινή σημαίνει όχι απλά απομάκρυνση της αμαρτίας αλλά μίσος της αμαρτίας και τρυφερή αγάπηση των ένθεων αρετών. Μόνος ο άνθρωπος είναι αδύναμος να το καταφέρει. Έτσι συνδράμει ουσιαστικά ο ίδιος ο Χριστός, ο Θεάνθρωπος. Όσο αγαπάμε τον Χριστό τόσο βοηθούμεθα να μισούμε την αμαρτία. Η σύνδεση του ανθρώπου με τον Χριστό δημιουργεί προσωπική αναγέννηση, απαλλαγή από τη ρίζα του κάκου, την εωσφορική υπερηφάνεια, και στολισμό της ψυχής από την υψοποιό ταπείνωση. Ο μετανοημένος πιστεύει, αγαπά και ελπίζει.

       Η μετάνοια είναι βασική και μεγάλη αρετή, πάνω στην οποία οικοδομείται η πνευματική ζωή του πιστού. Ο μετανοημένος μόνο μπορεί να επικοινωνεί με τον Θεό. Πρόκειται για μεγάλο δώρο του Θεού στον άνθρωπο. Του Θεού που δεν παύει ποτέ ν' αγαπά, να εμπνέει, να μη ξεσυνερίζεται τον αγνώμονα αμαρτωλό. Είναι μια τρανή ακόμη απόδειξη της άφατης και φιλόστοργης φιλανθρωπίας του Παναγάθου Θεού Πατέρα και Πλάστη. Δεν απομένει από το ν' αποδεχθεί αυτόβουλα την πρόκληση και πρόσκληση προς απόλαυση των πολλών αγαθών της μετάνοιας. Η αντίδραση, η αντίθεση και η απόδραση του ανθρώπου από το ευγενές αυτό προσκλητήριο τον καταταλαιπωρεί.

       Καρποί άξιοι της μετανοίας κατά τον άγιο Γρηγόριο τον Παλαμά είναι η εξομολόγηση, η ελεημοσύνη, η δικαιοσύνη, η αγάπη, η ταπείνωση. Οι αρετές αποτελούν αναμφισβήτητα σημαντικό έργο της εν Χριστώ ζωής και συνδράμουν στη σωτηρία του ανθρώπου. Δίχως μετάνοια κανείς δεν μπορεί να σωθεί. Ο καταπληκτικός όσιος Ιωάννης της Κλίμακος λέγει πως αρχή μετάνοιας είναι η αποχή του κακού και η αρχή της μετάνοιας είναι αρχή της σωτηρίας μας. Ο άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς πάλι λέγει πως η μετάνοια αρχίζει με την αυτομεμψία, την εξομολόγηση, την απομάκρυνση από τις κακίες. Δεν μπορεί ποτέ κανείς, λέγει, να προχωρήσει και προοδεύσει πνευματικά στα υψηλά και τέλεια αν δεν αγγίξει την αρχή των αρετών. τη μετάνοια.

       Μετά τη Σάρκωση του Υιού και Λόγου του Θεού και το Θείο βάπτισμα ο πιστός είναι υπεύθυνος ο ίδιος αν θ' ακολουθήσει τον Χριστό ή τον δαίμονα. Ο Αδάμ προσκλήθηκε και παρακλήθηκε από τον Θεό επίμονα να μετανοήσει και να παραμείνει οικήτορας του έξοχου κήπου της Εδέμ. Δεν θέλησε όμως να πει το «ήμαρτον» καθόλου, λέγει ο άγιος Συμεών ο Νέος Θεολόγος. Ο ειλικρινά μετανοών παρουσιάζει λοιπόν διάθεση και στάση εντελώς αντίθετη από αυτή του αμετανόητου και τελικά δυστυχισμένου Αδάμ. Ο μετανοών θα πρέπει να πιστεύει στον Θεό, να έχει φόβο Θεού, ν' απαρνηθεί ότι τον χωρίζει από τον Θεό εκούσια και να λυπηθεί για την πρότερη κατάσταση που λύπησε και τον Θεό. Λυπάται λοιπόν ο μετανοημένος ειλικρινά. Δεν άγχεται, δεν φοβάται, δεν είναι τρομοκρατημένος, θυμωμένος με τον εαυτό του, δεν είναι ταραγμένος, δεν έχει ενοχές, δεν τον κυνηγούν Ερινύες. Αν είναι έτσι δεν είναι σωστή η μετάνοιά του. Παρουσιάζεται να είναι θιγμένος ο εγωισμός του, να έχει εκτεθεί, ρεζιλευθεί και ντροπιασθεί ανεπανόρθωτα. Δεν αισθάνεται διόλου έτσι ο πραγματικά μετανοημέ­νος.

       Η μετάνοια είναι βάπτισμα μετά το βάπτισμα, χάρη μετά τη χάρη. Η μετάνοια συνυφαίνεται με την εξομολόγηση και απαλλάσσεται ο εξομολογούμενος από το βάρος το κουραστικό των αμαρτιών. Η εμμονή στη μετάνοια θερμαίνει την πίστη και αυξάνει την ταπείνωση, κατά τον άγιο Συμεών τον Νέο Θεολόγο. Τότε, λέγει, αληθινά ευτυχούμε γινόμενοι θεοχαρίτωτοι, αγιοπνευματικοί. Είμασθε με τον Θεό, όπως ήταν ο Αδάμ στον παράδεισο της τρυφής, προγευόμαστε την ανεκλάλητη χαρά της βασιλείας των ουρανών, διατηρώντας γνήσιο ταπεινό φρόνημα, κατάνυξη, κατά Θεόν πένθος, καρδία καθαρή, πράττοντας πρόθυμα έργα μετανοίας, ευάρεστα στον Θεό.

       Είπαμε πως η μετάνοια είναι διαρκής. Ο άγιος Συμεών μάλιστα λέγει πως και αν χίλια χρόνια ζήσουμε στη γη, ποτέ δεν θα μπορέσουμε τέλεια να κατανοήσουμε τη μετάνοια, αλλά καθημερινά να βάζουμε αρχή σε αυτή και ν' αγωνιζόμεθα. Ο όσιος Ιωάννης της Κλίμακος τη θεωρεί αναβαπτισμό, νέα συνθήκη με τον Θεό, ενδυνάμωση κατά της απελπισίας, λογισμός αυτοκριτικής και αυτοκατάκρισης, εμπιστοσύνη στον Θεό και απόλυτη ελπίδα, συνδιαλλαγή και αγαθοεργία, καθαρή συνείδηση, υπομονή στις θλίψεις, αντοχή στη νηστεία, νέκρωση του παλαιού εαυτού. Η μετάνοια κατά τον άγιο Γρηγόριο τον Παλαμά δεν εξαντλείται στο μίσος της αμαρτίας αλλά και στην αγάπη της αρετής.

       Πώς θα μετανοήσει κανείς; Πώς θ' αρχίσει; Χρειάζεται να ξαποστάσει κατ' αρχάς, να ξελαχανιάσει από το καθημερινό τρεχαλητό, το κυνηγητό της ηδονής, να στραφεί προς τα μέσα του, να κινηθεί από τη συνεχή ετεροπαρατήρηση στην αυτοπαρατήρηση, από το κουτσομπολιό των πάντων στη συνομιλία με τον άγνωστο εαυτό του. Να σκύψει λίγο μέσα του, να σκάψει εντός του, να δει τις δυνάμεις, τις δυνατότητες, τα όρια, τις αντοχές, τα δοθέντα τάλαντα. Χρειάζεται περισυλλογή, αυστηρός αυτοέλεγχος, επιείκεια και κατανόηση των άλλων. Να βρούμε τα ποσοστά της προσωπικής μας ευθύνης. Να μη τα ρίχνουμε εύκολα και γρήγορα πάντα μόνο στους άλλους. Απλά και ειλικρινά, τίμια και δίκαια πρέπει και αξίζει να οδηγηθεί ο εαυτός μας, που συνηθίζει να ξεγλυστράει σαν χέλι, να παραδεχθεί την αμαρτωλότητά του. Να θελήσει γενναία, ηρωικά και παλληκαρίσια ν' αναχωρήσει ανεπίστροφα από την αμαρτία. Να μη επωάζει πια μνήμες και φιλεπίστροφους λογισμούς στα πρότερα, τ' άχαρα, τ' αμαρτωλά, τ' ανέντιμα της προηγούμενης ζωής.

       Όλ' αυτά φυσικά γίνονται ελεύθερα και αυτοπροαίρετα και δεν υπάρχει κανένα νόημα σε κανενός είδους εξαναγκασμό. Ποτέ δεν επιτρέπεται να εκβιάσουμε κάποιον να εξομολογηθεί. Η εξομολόγηση εμπνέεται και είναι ιερό μυστήριο και πράξη ελευθερίας. Προηγείται της μετάνοιας η επίγνωση της αμαρτίας, η συνειδητοποίηση της αμαρτωλότητος. Ακο­λουθεί η λύπη για την αμαρτία. Έπεται η εξομολόγηση, με καρδιά συντετριμμένη και πνεύμα τεταπεινωμένο, δέηση για συγχώρεση και άφεση και απόφαση υποσχετική για μόνιμη αποχή από το κακό. Ελεύθερα και αυτόβουλα επιλέγει ο αμαρτωλός τη μετάνοια και πλουτίζει από τ' αγαθά της ειρήνης. Πάντα ιδιαίτερα με προβληματίζει ο λόγος ενός σύγχρονου, σοφού κι ενάρετου Αγιορείτου: Πολλοί εξομολογούνται, λίγοι μετανοούν!


       Η μετάνοια έχει οπωσδήποτε καθαρά προσωπικό χαρακτήρα. Ο καθένας μετανοεί για τον εαυτό του. Στην εξομολόγηση ο εξομολογούμενος καταθέτει την προσωπική του ευθύνη. Δεν αναλύει πόσο κακοί είναι οι άλλοι που δεν τον καταλαβαίνουν και πόσο άστατος ο κόσμος που τον κουράζει. Η μετάνοια δεν έχει σχέση με την επιφάνεια αλλά με το βάθος. Δεν στηρίζεται τόσο στα λόγια αλλά στις πράξεις. Η ευσέβειά μας, λέγει ο άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος, δεν μένει στα λόγια αλλά στα πράγματα. Η μετάνοια ελευθερώνει και δεν υποδουλώνει τον άνθρωπο. Όσο ο πιστός βαθαίνει στη μετάνοια τόσο περισσότερο αισθάνεται την αγάπη του Θεού και βιώνει την ελευθερία.

       Μετανοεί ο χριστιανός γιατί ελπίζει ότι θα λάβει από τον Θεό τη συγχώρηση κι έτσι είναι στην πραγματικότητα. Παραδεχόμενος ειλικρινά την αμαρτωλότητά του ο άνθρωπος αναγνωρίζει και ομολογεί την αδυναμία του. Η γνώση της αδυναμίας είναι δύναμη. Η παραδοχή της ήττας είναι νίκη. Η δίχως δικαιολογίες συναίσθηση της παραβατικότητος, ανυπακοής και καταχρήσεως της ελευθερίας οδηγεί στη μετάνοια. Η έξοδος του Αδάμ από τον παράδεισο επήλθε λόγω της αμετανοησίας του. Φθάνουν μάλιστα οι άγιοι πατέρες να λέγουν ότι ο Αδάμ έχασε τον παράδεισο όχι λόγω της συγκεκριμένης αμαρτίας του αλλά λόγω των δικαιολογιών του. Αν απροφάσιστα και ντόμπρα παραδεχόταν το σφάλμα του θα τον συγχωρούσε ο Θεός και θα παρέμενε στον παράδεισο. Έτσι φθάνει ο μακαριστός Γέροντας Παΐσιος ο Αγιορείτης να λέγει τον φοβερό λόγο: Όποιος συνέχεια δικαιολογείται έχει Γέροντά του τον δαίμονα!

       Ελπίζοντας στην αγάπη του Θεού ο πιστός και πιστεύοντας στη συγχώρεση αναγνωρίζει ότι ο Παντοδύναμος Θεός μπορεί να τον ελεήσει και να τον δε­χθεί ως τον άσωτο της παραβολής. Η μετάνοια όμως θα πρέπει να υπάρξει σε αυτή τη ζωή. «Ιδού νυν καιρός ευπρόσδεκτος, ιδού νυν ημέρα σωτηρίας». Η αναβλητικότητα είναι ένα από τα πιο πονηρά παιχνίδια του δαίμονα. Ο Γέροντας Τύχων ο Ρώσος, ο Αγιορείτης, έλεγε πολύ χαριτωμένα: Η κόλαση είναι καλά στρωμένη από «θα»! Κατοικείται από ανθρώπους καλών προθέσεων και ωραίων, μακρυνών σχεδίων. Η μετάνοια επαναφέρει, επανορθώνει, ανορθώνει. Αν επιτρέπεται, όλα επιτρέπονται εκτός από την απελπισία. Ο δαίμονας επισταμένως εργάζεται να μας οδηγήσει στην απόγνωση. Αφού συνέχεια πέφτουμε στα ίδια και τα ίδια, ποιος ο λόγος να συνεχίσουμε ν' αγωνιζόμαστε; Ο θεοφόρος άγιος Μάξιμος ο Ομολογητής λέει: Η αμαρτία μαυρίζει, η μετάνοια ασπρίζει. Καμιά αμαρτία δεν είναι μεγαλύτερη της αγάπης του Θεού. Όλα συγχωρούνται αρκεί ο άνθρωπος έγκαιρα και έγκυρα να μετανοήσει. Ο μετανοών αμαρτωλός είναι πάντοτε συμπαθής, ο αμετανόητος πεισματάρης και θεληματάρης απομακρύνει τη θεία χάρη και βρίσκεται σε δύσκολη θέση.

       Οι νηπτικοί πατέρες συνδυάζουν πάντοτε με τη μετάνοια την κατάνυξη, την οποία θεωρούν απαραίτητη όσο τ' οξυγόνο. Ο άγιος Συμεών συνδυάζει την κατάνυξη με τα θερμά δάκρυα και την αγαθοεργία, διά των οποίων καθαίρεται ο άνθρωπος. Η κατανυκτική προσευχή έχει δάκρυα, αυτά όμως είναι άκοπα, θερμά και γλυκά. Δεν είναι αποτέλεσμα συναισθηματικών καταστάσεων και νοσηρών φαντασιών ενός στραπατσαρισμένου εγωισμού και μιας κακομοίρικης ψευδοαμαρτωλότητος και νόθας μηδαμινότητος. Όσο ο άνθρωπος αμαρτάνει σκληραίνει, πωρώνεται, δεν δακρύζει εύκολα. Όσο ο άνθρωπος μετανοεί, χύνει δάκρυα, σπάει ο πάγος, φανερώνεται η επίσκεψη της θείας χάριτος. Τέλος, δακρύζει ενθυμούμενος την αγάπη του Θεού, τις πρεσβείες των αγίων, ιδιαίτερα της Θεοτόκου. Τα δάκρυα της χάριτος καμιά σχέση δεν έχουν με τα φυσικά δάκρυα λέγει ο πάντοτε ευκατάνυκτος όσιος Εφραίμ ο Σύρος. Ο άγιος Συμεών ο Νέος Θεολόγος λέγει η σκληροκαρδία θα μαλαχθεί με δάκρυα, η καρδιά θα ταπεινωθεί με δάκρυα, η ένωση με τον Θεό θα γίνει με δάκρυα, η γνώση του Θεού είναι αδύνατον να επιτευχθεί δίχως δάκρυα.

       Ο πρώτος Αδάμ, κατά τον αββά Δωρόθεο, απογύμνωσε τον άνθρωπο από τις πνευματικές δυνατότητες της «κατ' εικόνα» Θεού υπάρξεώς του, γιατί επέλεξε την υπερηφάνεια και όχι τη μετάνοια. Ο τέλειος άνθρωπος και τέλειος Θεός Χριστός, ο δεύτερος Αδάμ, κάλυψε τη γύμνωσή του, τούδωσε τη δύναμη ν' ανθίσταται στην αμαρτία και ν' αγαπά την αρετή. Η μετάνοια συνδράμει σημαντικά να γνωρίσουμε τον πραγματικό εαυτό μας με την όλη νηπτική εργασία και όχι να θεωρούμε, να νομίζουμε ή να φανταζόμαστε κάτι άλλο από αυτό που είμαστε στην πραγματικότητα. Η βίωση της μετάνοιας διασφαλίζει την αυθεντικότητα των αρετών του ανθρώπου, τις οποίες αρμολογεί, συνέχει και συντηρεί η πάντα απαραίτητη, γνήσια ταπείνωση.

       Οι κατά το μυστήριο της εξομολογήσεως κανόνες - επιτίμια, όταν τίθενται από τον πνευματικό, δεν έχουν ποτέ τον νομικό χαρακτήρα, εκδικήσεως του παραβάτη, τιμωρίας του αμαρτωλού, εξιλεώσεώς του προς ικανοποίηση του προσβληθέντος Θεού, όπως θεωρούν οι Λατίνοι. Τα επιτίμια είναι φάρμακα προς θεραπεία. Χρειάζεται μεγάλη διάκριση, γνώση, σοφία, τέχνη, προσοχή, προσευχή. Χρειάζεται ανάλογα η αυστηρότητα ή η επιείκεια και η κατάλληλη οικονομία. Όχι πάντα αυστηρότητα, όχι πάντα οικονομία. Ο κύριος θεραπευτής είναι ο Χριστός. Ο ιερεύς είναι διάκονος των μυστηρίων του Χριστού. Η άφεση όμως των αμαρτιών γίνεται διά του πετραχηλιού του έγκυρου, κανονικού ιερέως, που θα πρέπει να στολίζεται από εμπειρία, προς διάκριση των πνευμάτων. Θα πρέπει νάχει ο πνευματικός κοινωνία με τον Θεό ο ίδιος, για να οδηγήσει και αυτούς που τον πλησιάζουν σε Αυτόν.

       Είναι σημαντική οπωσδήποτε η συνδρομή του πνευματικού πατέρα στην ανόρθωση του πνευματικού τέκνου. Η μεγάλη μάχη όμως πρέπει να πούμε δίνεται εντός του ίδιου του ανθρώπου. Θα πρέπει ν' απομακρυνθεί από τη δουλεία των παθών, να ενισχυθεί από τις ευχές της Εκκλησίας και ν' αγωνισθεί υπομονετικά και επίμονα για την απαλλαγή από τις αμαρτωλές ενθυμήσεις, μνήμες και προσβολές, αγαπώντας όλο και πιο πολύ τον Χριστό. Θα πρέπει να φτιάξουμε, κατά τον Γέροντα Παΐσιο, ένα εργοστάσιο καλών λογισμών. Ο πνευματικός συνδέει το τέκνο του πιο πολύ με τον Χριστό και λιγώτερο με τον εαυτό του. Προσεύχεται γι' αυτό, ακόμη και όταν παρακούει, ίσως τότε πιο πολύ. Η υπακοή εμπνέεται, δεν επιβάλλεται. Η υπακοή δεν έχει σχέση με τη στρατιωτική πειθαρχία. Η υπακοή βοηθά στην ταπείνωση, στην εκκοπή του νοσηρού ιδίου θελήματος.

       Ο ανυπάκουος, ο αυθαιρετών, αυτός που πράττει ό,τι νομίζει, ό,τι τον συμφέρει, ό,τι τον αναπαύει, έχει πρόβλημα, πρέπει να προσεχθεί ιδιαίτερα. Έχει αρχίσει να χάνει τον προσανατολισμό του, νάχει μια μεγάλη ιδέα για τον εαυτό του, νάναι ένας μικρός ή μεγάλος Φαρισαίος. Η υπακοή στον πνευματικό πρέπει νά­ναι αβίαστη, ελεύθερη, πρόθυμη, φιλότιμη, ευχάριστη. Χρειάζεται αγώνας για νάναι έτσι. Η υπακοή από μόνη της δεν λέει πολλά πράγματα. Θα πρέπει να συνδυάζεται με την καθαρή προσευχή και τη συνειδητή και εμπροϋπόθετη συμμετοχή στ' άγια μυστήρια και ιδιαίτερα της θείας Ευχαριστίας. Η υπομονή στους πειρασμούς ενδυναμώνει τον αγώνα, ωριμάζει πνευματικά και καλλιεργεί ψυχικά τον ταπεινό αγωνιστή.

       Ο άνθρωπος της μετανοίας αγαπά την άσκηση, αντιμετωπίζει μ' εγρήγορση και γνώση τις παραχωρούμενες για καλό δοκιμασίες. Ο ειλικρινά μετανοημένος δεν έχει ψυχολογικά προβλήματα μειονεξιών, διχασμών, ανικανοποίητων και ανολοκλήρωτων καταστάσεων, συναισθηματικών ασταθειών, φοβιών, καχυποψιών και λοιπών κουραστικών παρόμοιων πραγμάτων. Ο μετανοημένος άνθρωπος του Θεού αγαπά τον Θεό και τον συνάνθρωπο, ταπεινώνεται, χαίρεται μυστικά, δοξολογεί, ευχαριστεί και ευγνωμονεί τον Θεό.

       Ο πνευματικός πατέρας μπορεί να μη είναι άγιος και τέλειος και κάπου να σφάλλει κιόλας, όμως πρέπει να γνωρίζει τις θεραπευτικές μεθόδους των παθών καλά, ώστε να μη ταλαιπωρεί τους προσερχόμενους με λαθεμένες διαγνώσεις και οδηγίες. Συντείνει βεβαίως ιδιαίτερα στη βοήθειά του η ειλικρίνεια και η μετάνοια του εξομολογούμενου. Έτσι πνευματικός κανείς καθίσταται κυρίως όταν τον διακρίνει αυτή η εμπειρία, που πάντοτε δεν υπάρχει με τη μεγάλη ηλικία. Ο επίσκοπος θα πρέπει να γνωρίζει επίσης πολύ καλά ποιους τοποθετεί σε αυτή τη διακονία και να είναι βαθύς γνώστης των διαχρονικής αξίας Ιερών Κανόνων της Εκκλησίας μας.

       Ο επιφανής π. Επιφάνιος Θεοδωρόπουλος, κάτοχος άριστος του Πηδαλίου, έλεγε: Οι Ιεροί Κανόνες δεν είναι κανόνια! Και ο σοφός π. Ιωάννης Ρωμανίδης, έλεγε: Μαχαίρι κρατά και ο ιατρός και ο κρεοπώλης... Ο σκοπός των Ιερών Κανόνων, κατά τον μητροπολίτη Ναυπάκτου Ιερόθεο, είναι η βίωση της αποκαλυπτικής αλήθειας της πίστεως και η πνευματική αναγέννηση των ανθρώπων. Πνευματική αναγέννηση δεν σημαίνει απλά προσωπική πρόοδο του χαρακτήρα μας, αλλά εκκλησιοποίηση του ανθρώπου.

       Οι Ιεροί Κανόνες συνδράμουν στην επαναφορά του μετανοούντος αμαρτωλού στην ευθεία, τη μεσότητα, την Ορθόδοξη πλεύση.

       Το Πηδάλιο στα χέρια ενός αδιάκριτου πνευματικού πατέρα θα μπορεί να δημιουργήσει και συντρίμια. Ο προσευχόμενος, δηλαδή θεολόγος, και με διάκριση πνευματικός είναι απαραίτητο να μπορεί να διακρίνει το θεϊκό από το δαιμονικό, το αγγελικό από το ανθρώπινο, το πνευματικό από το υλικό, το ψυχικό από το σωματικό, το ψυχολογικό από το νευρολογικό, το ψυχιατρικό από το νευρικό, το αγχωτικό από το ανυπόμονο και πολλά άλλα παρόμοια. Η αδιακρισία θα δημιουργήσει σύγχυση και αυτή σοβαρή πνευματική ζημιά, που μπορεί πολύ να ταλαιπωρήσει και τον εξομολόγο και τον εξομολογούμενο.

       Ο πνευματικός πρέπει να γνωρίζει τον εαυτό του, τις δυνατότητές του, τις αρμοδιότητές του και το μέτρο των καθηκόντων του. Να μη θέτει δυσβάστακτα φορτία στους ανθρώπους και λυγίσουν και αποθαρρυνθούν και απογοητευθούν. Δεν είναι για όλους πάντοτε όλα. Ιδιαίτερα εδώ χρειάζεται μία εξατομικευμένη ποιμαντική. Ακόμη σ' ένα αρχάριο δεν πρέπει να παρουσιάζονται υψηλές καταστάσεις, που αδυνατεί τώρα ν' ανέλθει. Η σύγχυση της ακριβούς διαγνώσεως, π.χ. ένα πρόβλημα ψυχολογικό να θεωρηθεί ως δαιμονισμός, μπορεί όπως είπαμε να δημιουργήσει μεγαλύτερες περιπλοκές, καθυστερήσεις και ταλαιπωρίες. Καλό θα ήταν ο κάθε εξομολόγος να ήταν και Γέροντας, δηλαδή πνευματικός καθοδηγητής. Όμως αυτό δεν σημαίνει ότι στον κόσμο μπορούν απόλυτα να μεταφερθούν τα μοναχικά πράγματα και οι νέοι ή οι οικογενειάρχες ν' ακολουθούν ένα απαράβατο κανόνα υπακοής και στις λεπτομέρειες κατά τις προτιμήσεις του πνευματικού. Ή να χρησιμοποιεί και εκμεταλλεύεται κατά διάφορους γνωστούς τρόπους ο πνευματικός τα πρόσωπα που η χάρη του Θεού φέρνει στο άγιο πετραχήλι του. Ο πνευματικός οπωσδήποτε και ποτέ δεν είναι παντογνώστης και αλάθητος. Γι' αυτό δεν θα πρέπει νάχει γνώμη επί παντός επιστητού. Θα πρέπει να περιορίζεται στο καθαρά πνευματικό του έργο. να μορφώσει Χριστό στις καρδιές των τέκνων του. Ο πνευματικός ο καλός σέβεται πάντοτε την ελευθερία του τέκνου του, ακόμη και όταν ελεύθερα του την προσφέρει εκείνο. Με τη χάρη του Αγίου Πνεύματος αγωνίζεται να θεραπεύσει τον μετανοημένο και όχι να τον κάνει οπαδό, που θα τον φοβάται, θα τον κολακεύει, θα τον χειροκροτεί, θα τον ακολουθεί παντού και πάντοτε.

       Αντιλαμβάνεσθε πόσο σπουδαία είναι η εξεύρεση ενός διακριτικού πνευματικού προς ορθή καθοδήγηση μακρυά από υπερβολές, ακρότητες, συναισθηματισμούς και νοσηρότητες. Η αγωγή που δίδει ο πνευματικός συνδράμει στο ξεκαθάρισμα πολλών πραγμάτων, στην είσοδο στην ουσία της πνευματικής ζωής, στη γνώση ότι η Εκκλησία μας δεν είναι ένας ωραίος και ιερός έστω θρησκευτικός οργανισμός, ένα σωματείο κοινωνικής αλληλεγγύης, ένας χώρος όπου περνάμε ευχάριστα, αποδεχόμενοι, συζητώντας και χαμογελώντας συνέχεια, όπου ικανοποιούνται συναισθήματα και καταξιωνόμαστε. Η Εκκλησία είναι το σώμα του ζώντος Χριστού, η κοινωνία των αγίων, η μόνη οδός θεώσεως των μετανοούντων.

       Οπωσδήποτε η Εκκλησία είναι και πνευματικό θεραπευτήριο και πνευματική οικογένεια και ο σημερινός κυνηγημένος και ανέραστος άνθρωπος μέσα στις δύσκολες και μαζοποιημένες κοινωνίες έχει ανάγκη από την ανεύρεση της μοναδικότητος του ιερού προσώπου του και την αληθινή επικοινωνία. Ο πνευματικός πατέρας είναι απαραίτητος. Την ανάγκη του κόσμου θα εκπληρώσουμε όταν είμεθα καθαροί, τίμιοι, αγαθοί και ταπεινοί. Δεν μπορεί ένας να είναι πνευματικός και να μη έχει πνευματικό.

       Το θαυματουργό και ιαματικό μυστήριο της μετανοίας πολλοί άνθρωποι, ακόμη και πιστοί εξομολογούμενοι, συχνά δεν το μεταχειρίζονται σωστά, ώστε τελικά να μένουν αθεράπευτοι. Η κάθε αμαρτία είναι μία μικρή επανάσταση του ανθρώπου κατά του Θεού, διαχωρίζεται από Αυτόν, απομακρύνεται, φεύγει από τη χάρη της Εκκλησίας, αποξενώνεται, τελικά νεκρώνεται. Η αμαρτία αυτοκαταστρέφει, απομονώνει και στενοχωρεί τον άνθρωπο. Η μετάνοια, όπως είπαμε, είναι μία διορθωτική πράξη, επαναφέρει, αποκαθιστά στην αρχαία ωραιότητα. Μερικοί δεν γνωρίζουν, λένε, γιατί να μετανοήσουν. Το πρόβλημα είναι σοβαρό. Έχουν αμβλυνθεί φοβερά τα κριτήρια. Η θεωρούμενη ελευθερία έχει εξασθενήσει ηθικά, τρομερά τον σύγχρονο άνθρωπο. Η μετάνοια δεν μπορεί να εξαντλείται σε μία εντελώς τυπική εξομολόγηση πριν τις μεγάλες εορτές, με το ξεμπέρδεμα των θρησκευτικών μας καθηκόντων και την κατάθεση του βάρους μας για να ξαλαφρώσουμε ψυχικά. Η μετάνοια είναι ριζική αλλαγή όλης της ζωής, αναποδογύρισμα, επανατοποθέτηση, επαναπροσανατολισμός, άρνηση και μίσος του κακού, πλήρης αλλαγή νοοτροπίας, αγάπη ολοκάρδια του αγαθού και πιστή και υπομονετική ακολούθησή του.

       Η μετάνοια δεν τελειώνει σε μία εξομολόγηση με λίγα έστω δάκρυα. Η μετάνοια δεν είναι αστραπή ή φωτοβολίδα, αλλά συνεχές, επίπονο έργο ζωής. Η εξομολόγηση δεν είναι πάλι απλή διαλογική συζήτηση, λύση αποριών, τυπική εξαγόρευση δυσκολιών που έχουμε με τους άλλους, που δεν μας καταλαβαίνουν και δεν μας αγαπούν τόσο. Η εξομολόγηση δεν γίνεται από καλή συνήθεια, για το καλό, για το έθιμο, από φόβο μη μας τιμωρήσει ο Θεός και λοιπά. Η εξομολόγηση είναι βαθειά ανάγκη της μετανοημένης ψυχής, ταπεινή κατάθεση του βάρους των πλημμελημάτων.

       Δεν είναι σωστό ν' αλλάζει κανείς συνέχεια πνευματικούς. Να έχει συγχρόνως δύο πνευματικούς. Να λέγει λίγα εδώ και λίγα εκεί. Τούτο φανερώνει μεγάλη πνευματική ανωριμότητα, επιπολαιότητα και αστάθεια. Θέλει μια κάποια προετοιμασία η εξομολόγηση. Μη ζητώντας τον τέλειο και άγιο πνευματικό δεν πάμε καθόλου. Η αγιότητα δεν είναι μεταδοτική. Ο πιο άγιος πνευματικός δεν μπορεί να μας κάνει τίποτε αν δεν αγωνισθούμε. Μη νομίζουμε ότι ανεβαίνουν οι πνευματικές μετοχές μας με το να έχουμε ονομαστούς πνευματικούς, μάλλον αυξάνονται οι υποχρεώσεις μας και θα πρέπει να ελεγχόμεθα. Καλό είναι να ζητάμε το καλό και το τέλειο, όχι όμως να πάσχουμε ως ατελείς και δεινοί ευσεβιστές. Μη φοβόμαστε να παραδεχθούμε την ήττα μας, την αδυναμία μας, την αμέλειά μας.

       Δεν θα κατακριθούμε γιατί πέσαμε, αλλά γιατί δεν σηκωθήκαμε. Μόνο ο δαίμονας έπεσε και δεν σηκώθηκε ποτέ. Δεν θα κολασθούμε, αδελφοί μου, γιατί αμαρτήσαμε, αλλά γιατί δεν μετανοήσαμε. Η υγιής παραδοχή της αμαρτωλότητός μας είναι πολύ σημαντική. Όλοι οι άγιοι της Εκκλησίας αυτή την παραδοχή είχαν μόνιμα. Αυτό το συντετριμμένο πνεύμα πρέπει πάντοτε να υπάρχει στην καρδιά του μετανοούντος χριστιανού, πολύ περισσότερο κατά την ώρα της εξομολογήσεως. Μη αναμένουμε ανακριτικές ερωτήσεις, μη φοβόμαστε, μη δειλιάζουμε, μη ντρεπόμαστε, μη αναβάλλουμε, μη θεωρούμε αμαρτίες μόνο τον φόνο και την κλοπή. Ούτε αδιάφοροι ούτε σχολαστικοί, ούτε φοβισμένοι ούτε ξεθαρρεμένοι. Θα μπορούσε κανείς πολλά να πει επί του σοβαρού αυτού θέματος. Ας παρακαλέσουμε τον Θεό να μας φωτίζει ν' αναχωρούμε από το εξομολογητήριο όχι με πρόσθετες αμαρτίες. Παρουσιάζοντας ακόμη και εκεί προφάσεις και δικαιολογίες για τον καλό εαυτό μας και τον κακό κόσμο....

       Ο άγιος Σιλουανός ο Αθωνίτης στον ωραιότατο λόγο του περί μετανοίας μεταξύ άλλων γράφει χαρακτηριστικά, εμπνευσμένα και θεοχαρίτωτα: Γνωρίζω ότι εις όσους παλαίουν κατά της αμαρτίας, ο Κύριος χαρίζει όχι μόνον την άφεσιν αλλά και την χάριν του Αγίου Πνεύματος, η οποία χαροποιεί και πληροί την ψυχήν με βαθείαν και γλυκείαν ειρήνην... Δεν υπάρχει μεγαλύτερον θαύμα από το να αγαπά τις τον αμαρτωλόν εις την πτώσιν του. Τον άγιον είναι εύκολον να αγαπάς - είναι άξιος... Χαίρει ο Κύριος επί τη μετανοία των ανθρώπων. Και όλαι αι ουράνιαι δυνάμεις αναμένουν, όπως και ημείς απολαύσωμεν της γλυκύτητος της αγάπης του Θεού και ίδωμεν το κάλλος του προσώπου Αυτού... Δόξα τω Κυρίω, ότι έδωκεν εις ημάς την μετάνοιαν, και διά της μετανοίας σωζόμεθα πάντες ημείς, άνευ εξαιρέσεως. Δεν θα σωθούν μόνο οι μη μετανοούντες... Σημείον της αφέσεως των αμαρτιών είναι ότι εμίσησαν την αμαρτίαν... Ας ταπεινωθώμεν, ίνα διά της μετανοίας αποκτήσωμεν ελεητικήν καρδίαν και τότε θα ίδωμεν την δόξαν του Κυρίου... Όστις μετανοεί αληθώς, ούτος είναι έτοιμος να υπομένη κάθε θλίψιν... Εις τον ελεήμονα ο Κύριος παρευθύς συγχωρεί τα αμαρτήματα... Θα ηυχόμην να μάθω μόνον την ταπείνωσιν και την αγάπην του Χριστού, ώστε ουδένα να προσβάλλω, αλλά να προσεύχωμαι δι' όλους, ως δι' εμαυτόν....

       Ταπεινώς φρονώ ότι οι λόγοι αυτοί του αγίου Σιλουανού είναι συμπύκνωση όλων των προηγουμένων. Λησμονήστε, λοιπόν, αν θέλετε τα παραπάνω. Να θυμάσθε πάντα όμως ότι όποιος παλεύει κατά της αμαρτίας χαριτώνεται και ευλογείται από τον Θεό. Ν' αγαπάμε τον αμαρτωλό και να μισούμε την αμαρτία, όπως λέγει και ο άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος. Χαρά λαμβάνει ο Θεός από τη μετάνοιά μας, χαρά αληθινή αισθανόμεθα τότε κι εμείς. Απόδειξη ότι μας συγχώρεσε ο Θεός είναι το μίσος κατά της αμαρτίας. Η συγχωρητικότητα είναι χαρακτηριστικό του αληθινά μετανοημένου.

       Εύχεσθε να συνεχίζουμε ελπιδοφόρα το ωραίο ταξείδι στα βαθειά νερά της μετανοίας, οδηγούμενοι στον εύδιο λιμένα της σωτηρίας μας από τον Σωτήρα και Λυτρωτή Κύριο, διά πρεσβειών πάντων των αγίων και της Θεοτόκου.


«ΜΕΤΑΝΟΙΑ ΚΑΙ ΕΞΟΜΟΛΟΓΗΣΗ»
ΜΟΝΑΧΟΥ ΜΩΥΣΕΩΣ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ
ΕΚΔΟΣΕΙΣ «ΟΡΘΟΔΟΞΟΣ ΚΥΨΕΛΗ»
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ

http://www.impantokratoros.gr/

Σάββατο 27 Απριλίου 2013

«Εις υπέρ πάντων απέθανε».. - Παναγιώτης Κανελλόπουλος




«Εις υπέρ πάντων απέθανε».. Ο Ιησούς υπέρ πάντων απέθανε, αλλ’ όχι για σένα, «για το χατίρι σου», για να κάνει ανετώτερη τη ζωή σου και να σε απαλλάξει από το δικό σου χρέος. Πεθαίνοντας «υπέρ πάντων», έδειξε ακριβώς ο Ιησούς το δρόμο που πρέπει κι εσύ να ακολουθήσεις. Σταυρώθηκε όχι για να απαλλάξει εσένα από τη σταύρωση, αλλά για να σε κάνει αντίθετα να μπορείς κι εσύ να σταυρωθείς.

Παναγιώτης Κακελλόπουλος


http://anastasiosk.blogspot.com

Το έλεος του Θεού είναι η θεία παρηγοριά που νιώθουμε μέσα μας!





Ο θεός είναι φύσει αγαθός και για το καλό μας φροντίζει πάντα, και όταν του ζητήσουμε κάτι, θα μας το δώση, εάν είναι για το καλό μας. Ό,τι είναι απαραίτητο για την σωτηρία της ψυχής μας και για τη σωματική μας συντήρηση , ο Θεός θα μας το δώση πλουσιοπάροχα και θα έχουμε την ευλογία Του.

Ό,τι μας στερεί, είτε για να μας δοκιμάση είτε για να μας προφυλάξη, όλα να τα δεχώμαστε με χαρά ,αλλά και να τα μελετούμε ,για να ωφελούμαστε. Ξέρει πότε και πώς να οικονομάη το πλάσμα Του.  Βοηθάει με τον τρόπο  Του την ώρα που χρειάζεται.

Πολλές φορές όμως το αδύνατο πλάσμα Του αδημονεί, γιατί το θέλει εκείνη την ώρα που το ζητάει, σαν το μικρό παιδί που ζητάει το κουλούρι από την μάνα του άψητο και δεν κάνει υπομονή να ψηθή. Εμείς θα ζητάμε , θα κάνουμε υπομονή και η Καλή μας Παναγία ,όταν είναι έτοιμο, θα μας το δώση.

- Γέροντα, οι Άγιοι πότε βοηθούν;

- Όποτε χρειάζεται να βοηθήσουν, όχι όποτε νομίζουμε εμείς ότι χρειάζεται να βοηθήσουν. Βοηθούν δηλαδή, όταν αυτό μας ωφελή. Κατάλαβες; Ένα παιδί π.χ. ζητάει από τον πατέρα του μοτοσακό, αλλά ο πατέρας του δεν του παίρνει.

Το παιδί του λέει: « Το θέλω το μοτοσακό ,γιατί κουράζομαι να πηγαίνω με τα πόδια, παιδεύομαι » . Ο πατέρας του όμως δεν του παίρνη μοτοσακό ,γιατί φοβάται μη σκοτωθή. « Θα σου πάρω αργότερα αυτοκίνητο » , του λέει. Βάζει λοιπόν χρήματα στην Τράπεζα και , όταν μαζευτούν ,θα του πάρη αυτοκίνητο. Έτσι και οι Άγιοι ξέρουν πότε πρέπει να μας βοηθήσουν.

- Γέροντα, το έλεος του Θεού πως το νιώθουμε;

- Το έλεος του Θεού είναι η θεία παρηγοριά που νιώθουμε μέσα μας. Τα φέρνει έτσι ο Θεός , ώστε να μην αναπαυώμαστε στην ανθρώπινη παρηγοριά και να καταφεύγουμε στην θεία. Βλέπεις, οι Έλληνες  λ.χ. της Αυστραλίας , επειδή βρέθηκαν τελείως μόνοι τους ,πλησίασαν τον Θεό περισσότερο από άλλους ξενιτεμένους, όπως της Γερμανίας ,που ήταν πιο κοντά στην πατρίδα  και βρήκαν εκεί και άλλους Έλληνες.

Η δυσκολία πολύ τους βοήθησε να γαντζωθούν στον Θεό. Όλοι ξεκίνησαν με μια βαλίτσα, βρέθηκαν μακριά από την πατρίδα, μακριά από τους συγγενείς. Έπρεπε να βρουν δουλειά , να βρουν δάσκαλο για τα παιδιά τους κ.λ.π. χωρίς βοήθεια από πουθενά. Για αυτό στράφηκαν στον Θεό και κράτησαν την πίστη τους. Ενώ στην Ευρώπη οι Έλληνες που δεν είχαν αυτές τις δυσκολίες, δεν έχουν αυτή τη σχέση με τον Θεό.  

 Γέροντας Παϊσιος

http://1myblog.pblogs.gr

Σάββατο του Λαζάρου: Έθιμα από όλη την Ελλάδα




Το Σάββατο του Λαζάρου θεωρείται μέρα του θανάτου και της ζωής. Σε κάποια χωριά μάλιστα οι αγρότες δεν μαζεύουν τη σοδιά τους γιατί φοβούνται ότι οι καρποί της γης φέρουν τον θάνατο μέσα τους.

O Λάζαρος είναι μια μορφή που εμπνέει σεβασμό στον ελληνικό λαό.

Παλιότερα οι εκδηλώσεις εορτασμού ήταν πολλές και ποικίλες, ωστόσο σήμερα έχουν λησμονηθεί ως επί το πλείστον.
Για παράδειγμα τα κάλαντα του Λαζάρου τραγουδιούνται σε ελάχιστες περιοχές, ενώ παλιότερα ήταν από τα πιο ζωντανά έθιμα και έδιναν ιδιαίτερο τόνο στις μικρές κοινωνίες.

Τα κάλαντα του Λαζάρου ήταν αποκλειστικά σχεδόν γυναικεία και τα τραγουδούσαν κοπέλες διαφόρων ηλικιών ακόμα και κορίτσια τις παντρειάς που ονομάζονταν "Λαζαρίνες".

Την παραμονή της γιορτής, οι Λαζαρίνες ξεχύνονταν στα χωράφια έξω από τα χωριά για να μαζέψουν λουλούδια που με αυτά θα στόλιζαν το καλαθάκι τους την άλλη μέρα ντυμένες με τοπικές ενδυμασίες φορώντας ειδική στολή.

Γύριζαν από σπίτι σε σπίτι τραγουδώντας το Λάζαρο και εισέπρατταν μικρό φιλοδώρημα, χρήματα, αυγά, φρούτα ή άλλα φαγώσιμα.

Σε πολύ λίγες περιοχές της χώρας τραγουδιούνται σήμερα τα Λαζαριάτικα κάλαντα. Τα λόγια του τραγουδιού άλλοτε αναφέρονται στην ανάσταση του Λαζάρου και είναι συνήθως μέτρια στιχουργήματα και άλλοτε πάλι αποτελούν παινέματα προσώπων που αγγίζουν τα όρια υψηλής ποιητικής δημιουργίας.
Τα έθιμα του Λαζάρου στα χρόνια της σκλαβιάς είχαν κοινωνική σκοπιμότητα

Στις γυναίκες και ιδίως στα νέα κορίτσια που δεν έβγαιναν συχνά έξω από το σπίτι επειδή τα ήθη της εποχής και ο φόβος της αρπαγής τους από τους Τούρκους τις περιόριζαν, δίνονταν κάποιες ελευθερίες: γίνονταν αλληλογνωριμίες και νυφοδιαλέγματα και σε λίγο καιρό ακολουθούσαν τα προξενιά, τα αρραβωνιάσματα και οι γάμοι.

Έθιμα από διαφορετικά μέρη της Ελλάδας

0 λαός γιορτάζει την πρώτη Λαμπρή, την "Έγερση" του φίλου του Χριστού, του "αγέλαστου" Λάζαρου.
Ο φόβος και ο τρόμος για όσα γνώρισε στον άλλο κόσμο άφησαν τόσο βαθιά σημάδια στην ψυχή του Λάζαρου που, λέει η παράδοση, μετά την Ανάσταση του δε γέλασε παρά μόνο μια φορά.
Είδε κάποιον χωρικό στο παζάρι να κλέβει μια στάμνα και να φεύγει κρυφά.

"Βρε τον ταλαίπωρο, είπε. Για ιδές τον πώς φεύγει με το κλεμμένο σταμνί.
Ξεχνάει ότι κι αυτός είναι ένα κομμάτι χώμα, όπως και το σταμνί. Το 'να χώμα κλέβει τ' άλλο. Μα δεν είναι να γελούν οι πικραμένοι;" και χαμογέλασε.
Στα περισσότερα μέρη της Ελλάδας για να απεικονίσουν την Ανάσταση του Λάζαρου, να συμβολίσουν δηλαδή τη Νίκη του Χριστού απέναντι στο θάνατο, αλλά παράλληλα και για να υποδηλώσουν την ανάσταση της φύσης, έφτιαχναν ένα ομοίωμα του Λάζαρου. Την παραμονή της γιορτής ή, σε πολλά μέρη, ανήμερα την "πρώτη Λαμπρή", τα παιδιά, κρατώντας το "Λάζαρο", έκαναν τους αγερμούς τους. Γύριζαν στα σπίτια και τραγουδούσαν τα "λαζαρικά", για να διηγηθούν την ιστορία του αναστημένου φίλου του Χριστού και να πουν παινέματα στους νοικοκυραίους. Στην Ήπειρο μάλιστα, στις κτηνοτροφικές περιοχές, χτύπαγαν ταυτόχρονα και μεγαλοκούδουνα.



"Πες μας Λάζαρε τι είδες
εις τον Άδη που επήγες.
Είδα φόβους, είδα τρόμους,
είδα βάσανα και πόνους,
δώστε μου λίγο νεράκι
να ξεπλύνω το φαρμάκι,
της καρδούλας μου το λέω
και μοιρολογώ και κλαίω.
Του χρόνου πάλι να 'ρθουμε,
με υγεία να σας βρούμε,
και ο νοικοκύρης του σπιτιού
χρόνια πολλά να ζήσει,
να ζήσει χρόνια εκατό
και να τα ξεπεράσει."

Τα "λαζαρικά" από τόπο σε τόπο έχουν πολλές παραλλαγές.
Στη Στερεά Ελλάδα, τη Μακεδονία και τη Θράκη στο έθιμο έπαιρναν μέρος μόνο κορίτσια, οι "Λαζαρίνες" ή "Λαζαρίτσες", έτσι εύρισκαν την ευκαιρία να γίνουν γνωστές και σαν υποψήφιες νύφες. Για "Λάζαρο" βαστούσαν έναν ξύλινο κόπανο για τα ρούχα, τυλιγμένο με παρδαλά κομμάτια από πανιά, ίδιο μωρό. Σε άλλα μέρη πάλι έντυναν με χτυπητά πολύχρωμα υφάσματα μια ρόκα, μια κούκλα, έναν καλαμένιο σταυρό και τα στόλιζαν με κορδέλες και λουλούδια. Στη Σκύρο έπαιρναν την τρυπητή κουτάλα, "τη σιδεροχουλιάρα". Έβαζαν σε κάθε τρύπα και από ένα άσπροπούλι -άσπρη μαργαρίτα- ένα κόκκινο γαρίφαλο για στόμα και σχημάτιζαν το πρόσωπο. Έδεναν σταυρωτά πάνω στην κουτάλα ένα ξύλο, για να κάνουν τα χέρια, της φορούσαν και ένα πουκαμισάκι ή ένα μωρουδίστικο ρούχο και ο "Λάζαρος" ήταν έτοιμος.

Γύριζαν τα παιδιά από σπίτι σε σπίτι τραγουδώντας και οι νοικοκυρές τους έδιναν αυγά, λεφτά ή ό,τι άλλο είχαν. Πάντα όλοι κάτι έβρισκαν να δώσουν. Κι όταν θέλαν για κάποιον να πούνε πως ήταν τσιγκούνης έλεγαν: "Ποτέ του αυγό δεν έδωσε, ούτε τ' αγίου Λαζάρου!" Στα Τρίκαλα τα αυγά που συγκέντρωναν οι Λαζαρίνες, οι μητέρες τους τα έβαφαν κόκκινα και τα κρατούσαν σε ξεχωριστό μέρος. Όταν ήθελαν να περιποιηθούν έναν επισκέπτη από αυτά τα αυγά του έδιναν, του Λαζάρου.

Σε μερικά μέρη τη θέση του "Λάζαρου" έπαιρνε ένα καλάθι στολισμένο με λουλούδια και με πολύχρωμες κορδέλες. Στην Κρήτη έκαναν έναν ξύλινο σταυρό και τον στόλιζαν με ορμαθούς από λεμονανθούς και αγριόχορτα με κόκκινα λουλούδια, τις μαχαιρίτσες. Στην Κύπρο συναντάμε το έθιμο της αναπαράστασης, στην αρχαιότερη μορφή του. Ο θεός πεθαίνει στην ακμή της νιότης του και αμέσως ανασταίνεται, όπως ο Άδωνης στους αρχαίους Έλληνες. Έντυναν ένα παιδί με κίτρινα λουλούδια, έτσι ώστε ούτε το πρόσωπο του δε φαινόταν. Σε κάθε σπίτι που πήγαιναν, όταν άρχιζαν τα άλλα παιδιά να τραγουδούν, ξάπλωνε και υποκρινόταν το νεκρό, όταν όμως έλεγαν το "Λάζαρε δεύρο έξω" σηκωνόταν.
Το ίδιο έθιμο συναντάμε και στην Κω. Το παιδί που αναπαριστούσε το Λάζαρο, τυλιγμένο σε ένα σεντόνι, ήταν και αυτό στολισμένο με κίτρινα λουλούδια. Αμοιβή της παρέας για την αναπαράσταση τα αυγά για το δάσκαλο. Τα πιο μεγάλα παιδιά, οι "πρωτόσχολοι", έπαιρναν την εικόνα του Λάζαρου, την έβαζαν πάνω σε μια ειδική κατασκευή που στόλιζαν με δεντρολίβανο -ήταν, λέει, η Βηθανία, η πατρίδα του- και γύριζαν στις στάνες. Οι βοσκοί τους φίλευαν αυγά, τυριά και μυζήθρες για τις λαμπρόπιτες.

Για την ψυχή του Λάζαρου οι γυναίκες ζύμωναν ανήμερα το πρωί ειδικά κουλούρια, τους "λαζάρηδες", τα "λαζαρούδια" ή και "λαζαράκια". "Λάζαρο δεν πλάσεις, ψωμί δεν θα χορτάσεις" έλεγαν, μια και ο αναστημένος φίλος του Χριστού πίστευαν πως είχε παραγγείλει: "Όποιος ζυμώσει και δε με πλάσει, το φαρμάκι μου να πάρει..."

Στα "λαζαράκια" έδιναν το σχήμα ανθρώπου σπαργανωμένου, όπως ακριβώς παριστάνεται ο Λάζαρος στις εικόνες. Όσα παιδιά είχε η οικογένεια τόσους "λαζάρηδες" έπλαθαν και στη θέση των ματιών έβαζαν δυο γαρίφαλα. Στην Κω οι αρραβωνιασμένες θα έφτιαχναν ένα λαζαράκι σε μέγεθος μικρού παιδιού, γεμισμένο με χίλια δυο καλούδια και κεντημένο σχεδόν σαν τις κουλούρες του γάμου, για να το στείλουν στο γαμπρό. Τα "λαζαρούδια" πολλές νοικοκυρές τα γέμιζαν με αλεσμένα καρύδια, αμύγδαλα, σύκα, σταφίδες, μέλι, πρόσθεταν πολλά μυρωδικά και τα παιδιά ξετρελλαίνονταν να τα τρώνε ζεστά.


http://www.pelop.gr/

Εορτολόγιο

Δημοφιλείς αναρτήσεις


Banner Ορθόδοξων Ιστοχώρων και Ιστολογίων
Ξεκινάμε μια προσπάθεια παρουσίασης Ορθόδοξων Ιστοχώρων και Ιστολογίων.
Αν δεν υπάρχει ο δικός σας, ζητάμε συγνώμη,
ενημερώστε μας και θα τον συμπεριλάβουμε.





Create your own banner at mybannermaker.com!
Πέρα από το άτομο
Make your own banner at MyBannerMaker.com!

















(υπό κατασκευή)


Τα banner μας
Αντιγράψτε τον κώδικα στη δική σας σελίδα
για να εμφανιστούν τα banner μας.
Ειδοποιήστε μας για να συμπεριλάβουμε και το δικό σας.