AHDONI: Ναοί και Μοναστήρια

Ναοί και Μοναστήρια

ΤΟ ΜΕΓΑΛΟ ΠΡΟΣΚΥΝΗΜΑ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΡΑΦΑΗΛ ΣΤΗΝ ΜΥΤΙΛΗΝΗ

η κ. Βασιλική Ράλλη

Πάνω από την κωμόπολη της Θερμής στο ύψωμα "Καρυές" βρίσκεται το μοναστήρι του Αγίου Ραφαήλ με τη μοναδική στο νησί διώροφη εκκλησία. Εδώ φυλάσσονται τα λείψανα των Αγίων Ραφαήλ, Νικολάου και Ειρήνης, που μαρτύρησαν στα χέρια των Τούρκων και τα οστά τους βρέθηκαν ύστερα από οράματα πιστών.
Εικόνα των Αγίων Ραφαήλ, Νικολάου και ΕιρήνηςΜεταξύ των Αγίων και Μαρτύρων της χριστιανικής πίστεως για την Πατρίδα μας ξεχωριστή θέση κατέχουν και οι Νεοφανείς Άγιοι της Λέσβου, Ραφαήλ, Νικόλαος και Ειρήνη. Η οικονομία του Θεού Τους φανέρωσε 500 χρόνια ύστερα από το Μαρτύριό Τους και αμέτρητα είναι από τότε τα θαύματα των Αγίων, στον λόφο των Καρυών, στη Θερμή της Λέσβου.Mε όνειρα και οράματα σε πολλούς πιστούς και απλούς ανθρώπους οπως η κυρία Βασιλική Ράλλη η οποία είναι η πρώτη που δέχεται σε ενύπνιο τις υποδείξεις του Αγίου Ραφαήλ σχετικά με την αποκάλυψη των Αγίων Λειψάνων και που μέχρι σήμερα αποτελεί την κύρια και πιό αξιόπιστη πηγή πληροφοριών γυρω απο το θαύμα της Θερμής και στης οποίας το κτήμα ευρέθησαν μετά απο θαυμαστές υποδείξεις τα οστά των Αγίων και με κάθε όραμα και όνειρο και άλλων μετέπειτα απλών ανθρώπων να επιβεβαιώνεται απο την ιστορική έρευνα και την Αρχαιολογική σκαπάνη.(βλέπε βιβλίο Βασιλικής Ράλλη "ΚΑΡΥΕΣ Ο ΛΟΦΟΣ ΤΩΝ ΑΓΙΩΝ" Εκδόσεις Ακρίτας)

http://orthodox-world.pblogs.gr

Μονή Λειμώνος

Μια συνεχή διαδρομή στην ιστορία του νησιού τους τελευταίους πέντε αιώνες. Ένα σημαντικό μοναστήρι στην καρδιά της Λέσβου, μια μοναστική πολιτεία, μία μικρογραφία του Αγίου ¨Όρους, που ακόμη πολλοί κάτοικοι της Λέσβου αγνοούν το μεγαλείο αυτού του χώρου.

Η μονή βρίσκεται Β.Δ. της Καλλονής σε απόσταση 5km σε μια ολοπράσινη κοιλάδα. Τιμάται στο όνομα του Ταξιάρχη Μιχαήλ. Χτίστηκε το 1523, απ΄ το μητροπολίτη Μηθύμνης Ιγνάτιο Αγαλιανό, που ο τάφος του βρίσκεται στο γειτονικό μοναστήρι της Μυρισινιώτισσας, και η κάρα και η ποιμαντορική ράβδος του στη Μονή Λειμώνος.
Η Μονή εκτός από τον εντυπωσιακό μουσειακό πλούτο διαθέτει ήδη πάνω από 40 μικρές και μεγάλες εκκλησίες, παλαιές και νέες. Στο μέσον του μοναστηριού είναι το Καθολικό και τα παρεκκλήσια της Ζωοδόχου Πηγής, του Αγίου Ιγνατίου, Αγίου Χαραλάμπους και του Αγίου Ιωάννου του Θεολόγου με ωραίες τοιχογραφίες του 16ου αιώνα. Τα περισσότερα από αυτά είναι τάματα ευλαβών προσκυνητών. Εδώ συναντώνται όλοι οι ρυθμοί των εκκλησιών και η πρωτοτυπία των τοιχογραφιών. Εδώ συνταιριάζει το παλαιό με το νέο. Στη Β. πλευρά είναι τα κελιά που έχτισε ο Άγιος Ιγνάτιος. Ανάμεσα σ’ αυτά βρίσκεται και το δικό του κελί, με τοιχογραφίες της Υπαπαντής του Κυρίου.
Η είσοδος γυναικών στο καθολικό του μοναστηριού, (ένας ιερός χώρος απέριγραπτα κατανυκτικός) απαγορεύεται. Το άβατο παραβιάστηκε το 1969 απ’ την Ελευθερία Παπασωτηρίου που, σε μια εκδρομή, μπήκε την ώρα της λειτουργίας στην εκκλησία του Αγίου Ιγνατίου και άναψε το κερί της. Μόλις έγινε αντιληπτή την απομάκρυναν γρήγορα. Παλαιότερα, αναφέρει η παράδοση, όταν μια γυναίκα μπήκε στην εκκλησία του Αγίου Ιωάννη, έσπασαν όλα τα πιθάρια του μοναστηριού.

Ιστορία του Μοναστηριού.
Στα πρώτα χρόνια της Τουρκοκρατίας ήταν το μοναδικό πνευματικό κέντρο της Λέσβου. Ο Άγιος Ιγνάτιος προνοώντας για το μέλλον της Μονής και θέλοντας να το διασφαλίσει από τις αυθαιρεσίες των Τούρκων κατόρθωσε να εξασφαλίσει από τον τότε Σουλτάνο, τουρκικά φιρμάνια που έδιναν κάποιας μορφής προνόμια προς τις δύο Μονές (Λειμώνος και Μυρσινιώτισσας). Έτσι η Μονή διατηρήθηκε, δημιούργησε αλλά και μεγαλούργησε δίνοντας τα πνευματικά φώτα της, στους σκλαβωμένους για πολλά χρόνια Λέσβιους. Λίγα χρόνια μετά την ίδρυση της Μονής ιδρύθηκε η περίφημη Λειμωνιάδα Σχολή, το κρυφό σχολειό της εποχής όπου δίδαξαν μεγάλοι δάσκαλοι όπως ο Παχώμιος Ρουσάνος. Η Σχολή έφτασε να λειτουργεί με κάποιες διακοπές μέχρι και το 1925.
Στη συνέχεια το 1530 ο Άγιος Ιγνάτιος κατά την επίσκεψή του στο Οικουμενικό Πατριαρχείο εξελέγη Μητροπολίτης Μηθύμνης, λόγω χηρείας τότε του Μητροπολιτικού θρόνου. Κατόρθωσε δε, να εξασφαλίσει από τον τότε Πατριάρχη επίσημο πατριαρχικό σιγίλιο με το οποίο αναγνωρίζονταν οι δύο Μονές ως Πατριαρχικές και Σταυροπηγιακές έτσι ώστε να βρίσκονται κάτω από τη σκέπη του Οικουμενικού Πατριαρχείου.
Η βοήθεια για την απελευθέρωση του νησιού ήταν ιδιαιτέρως σημαντική. Στις απελευθερωτικές μάχες που έγιναν στις αρχές Δεκεμβρίου 1912 στα υψώματα κοντά στη Μονή, το μοναστήρι μεταβλήθηκε σε κέντρο περίθαλψης των τραυματιών και των αιχμάλωτων, σε στρατηγικό κέντρο αποφάσεων των Ελλήνων αξιωματικών αλλά και τροφοδότη τροφίμων του Ελληνικού Στρατού. Η βοήθεια της ήταν καθοριστική. Το μνημείο των πεσόντων που στέκει στο λόφο του Τυρρανυδίου πάνω από τη Μονή, θυμίζει, σε συνδυασμό με το άγριο βραχώδες τοπίο την σκληρότητα των μαχών!

Η Μονή του σήμερα
Τα τελευταία χρόνια η Μονή άρχισε να αναστηλώνεται και να φυσάει άνεμος δημιουργίας.
Ο σημερινός ηγούμενος της Μονής, Αρχιμανδρίτης Νικόδημος Παυλόπουλος χάρις στις άοκνες και με πολύ ζήλο προσπάθειές του, κατάφερε να ξαναφέρει τη Μονή στη θέση που της αξίζει.
Τα τελευταία τριάντα χρόνια με πολύ δουλειά αναστήλωσε την παλαιά πτέρυγα των κελιών, το Καθολικό καθώς και άλλα κτίσματα. Δημιούργησε νέα συγκροτήματα που στεγάζουν σήμερα:

το Γηροκομείο όπου μπορούν να βρουν φιλοξενία οι ηλικιωμένοι απόμαχοι της ζωής.
Ξενώνα δυναμικότητας 200 ατόμων τουλάχιστον όπου φιλοξενούνται εκατοντάδες επισκέπτες κάθε χρόνο, διαθέτοντας μάλιστα και ιδιαίτερα εντυπωσιακή τραπεζαρία δυναμικότητας 500 ατόμων.

Ίδρυσε και λειτούργησε το μεγαλύτερο Μουσείο που μπορεί να δει επισκέπτης σε μοναστηριακό χώρο σε όλη την Ελλάδα, όπου στις πάμπολλες αίθουσες τους εκτίθενται κειμήλια ανεκτίμητου αξίας και περιλαμβάνει:

Ισόγειο - Κυρίως πτέρυγα
Ιεροφυλάκιο των Ιερών εικόνων και Λειψάνων
Βιβλιοθήκη χειρογράφων
με 516 χειρόγραφα από τα οποία 59 είναι σε μεμβράνες. Τ’ αλλά είναι μετάξινα ή χάρτινα. Τα χειρόγραφα χρονολογούνται από τον 9^ο αιώνα έως και σήμερα.
Σκευοφυλάκιο
Λαϊκό Μουσείο
με ένα εντυπωσιακό πλούτο αντικειμένων. Ανάμεσα σ’ αυτά βρίσκεται μια πολυθρόνα του Αγίου Ιγνατίου, κασέλες με ποικιλόμορφες, ξυλόγλυπτες διακοσμήσεις, εικόνες με επίχρυσες παραστάσεις και αγίους ζωγραφισμένους με τη βυζαντινή λαϊκή τεχνοτροπία, γυάλινα καντήλια με διάφορους χρωματισμούς και διακοσμήσεις.
Παράρτημα Λαϊκού Μουσείου
Το Ιεροφυλάκιο του Μητροπολίτη Μηθύμνης Ιακώβου (+ 1984)
Το Λεσβιακό σπίτι
Το Λαογραφικό Μουσείο
Βιβλιοθήκη εντύπων με 20.000 περίπου βιβλία από το 1498, πολλά δε από αυτά είναι σπανιότατα. Το αρχαιότερο βιβλίο είναι ένα Ευαγγέλιο του Θ’ αιώνα, καλλιτεχνικά γραμμένο με μελάνι χρυσόξανθο.
Γεωλογικό μουσείο (Μουσείο Πετρωμάτων)

Σε νέα πτέρυγα που κατασκευάζεται προβλέπεται να εκτεθούν τα επόμενα χρόνια πίνακες, νομίσματα, αντιμίσια κ.ά.
Όλα αυτά τα στοιχεία έχουν καταστήσει τα τελευταία χρόνια την Ιερά Μόνη Λειμώνος σημαντικό πόλο έλξης προσκυνητών και επισκεπτών, Ελλήνων και ξένων. Η παράδοση διατηρείται σε όλο της το μεγαλείο, τονίζοντας τη διαχρονικότητά της, έτσι ώστε μια επίσκεψη στη Μονή να ζωντανεύει θρησκευτικές, ιστορικές και εθνικές μνήμες της Λέσβου και της Ελλάδος.

Η Μονή δικαιολογεί απόλυτα το όνομά της, κυριολεκτικά και μεταφορικά, είναι ένας πραγματικός και πνευματικός ΛΕΙΜΩΝΑΣ.

Ψηφιακή Βιβλιοθήκη

Η Ψηφιακή Βιβλιοθήκη της Μονής Λειμώνος έχει ως στόχο την προβολή της γραπτής πολιτιστικής κληρονομιάς, η οποία έχει αποθησαυριστεί στα ράφια και τις προθήκες της λειμωνιακής βιβλιοθήκης κατά τους πέντε αιώνες της λειτουργίας της, από το 1526 μέχρι σήμερα. Δημιουργήθηκε στο πλαίσιο του προγράμματος "Ανάδειξη και προβολή του πολιτιστικού πλούτου της Μονής Λειμώνος Λέσβου με τη χρήση νέων τεχνολογιών".
Η Ψηφιακή Βιβλιοθήκη χωρίζεται, όπως και το φυσικό πρωτότυπό της, σε τρία τμήματα: την συλλογή των Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών χειρογράφων, τη Βιβλιοθήκη των παλαιτύπων βιβλίων και το Αρχείο των ελληνικών και οθωμανικών εγγράφων.
Στον παρόντα δικτυότοπο παρουσιάζεται μέρος του λειμωνιακού γραπτού πλούτου, ενώ περιλαμβάνονται και περιληπτικές περιγραφές αυτού. Συγκεκριμένα, παρουσιάζονται 108 χειρόγραφα και ελάχιστα από τα έγγραφα και τα παλαίτυπα βιβλία της μονής. Το φωτογραφικό υλικό συνοδεύεται από συνοπτικές παρουσιάσεις των επιμέρους χειρογράφων, εγγράφων και βιβλίων. Μελλοντικός στόχος είναι η συνεχής ανανέωση της Ψηφιακής Βιβλιοθήκης, τόσο με τον εμπλουτισμό των περιγραφών, όσο και με την δημοσίευση και του υπολοίπου γραπτού θησαυρού της μονής, με απώτερο στόχο την προβολή του συνόλου του.
Για οποιαδήποτε περαιτέρω πληροφορία περί του υλικού και της επιστημονικής του αξιοποίησης, οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να επικοινωνούν με τον Αναπληρωτή Καθηγητή Απόστολο Σπανό, επιστημονικό υπεύθυνο της Ψηφιακής Βιβλιοθήκης