ΜΗ ΠΙΣΤΕΥΕΙΣ ΟΤΙ ΑΚΟΥΣ,ΝΑ ΜΗΝ ΚΑΝΕΙΣ ΟΤΙ ΜΠΟΡΕΙΣ,ΝΑ ΜΗ ΛΕΣ ΟΛΑ ΟΣΑ ΞΕΡΕΙΣ,ΝΑ ΜΗ ΔΙΝΕΙΣ ΟΣΑ ΕΧΕΙΣ(Γέροντας Παίσιος Ολάρου)

''Μη λες όσα ξέρεις ,μη πιστεύεις όλα όσα ακούς'' …Αυτή τη παροιμία τη πήρε τη συμπλήρωσε και την ανάπτυξε ένας μεγάλος ορθόδοξος πνευματικός ο γέροντας Παϊσιος Ολάρου (+18-10-1990).

 Ο γέροντας Παϊσιος δεν άφησε γραπτά κείμενα έτσι υπάρχει ηχογραφημένο με δύο διαφορετικές μορφές :

1.«Μην κάνεις ότι μπορείς

Μην πιστεύεις ότι ακούς

και μη λες ότι ξέρεις .

2.Μην πιστεύεις ότι ακούς

Να μην κάνεις ότι μπορείς

Να μη λες όσα ξέρεις

Να μη δίνεις όσα έχεις

Αυτή τη δεύτερη μορφή τη βρίσκουμε στο βιβλίο Parintele Paisie Olaru de la Sihla ( Ο γέροντας Παϊσιος Ολαρου από τη Σίχλα) αλλά πουθενά δεν τη βρίσκουμε με την εξήγηση. Για αυτό θα τολμήσω να  πω εγώ μερικά λόγια .

«Να μη πιστεύεις ότι ακούς»

Οι Άγιοι Πατέρες λένε ότι μόνο όταν βάλουμε τα λόγια κάποιου σε εισαγωγικά να τα επαναλαμβάνουμε , δηλαδή να τα επαναλαμβάνουμε τα λόγια του ακριβώς. Στη πράξη όμως τα λόγια των ανθρώπων περνάνε από στόμα σε στόμα και χωρίς να το θέλουν πολλές φορές παραμορφώνονται. Για αυτό ο γέροντας Παϊσιος λέει: «Να μη πιστεύεις ότι ακούς»ενώ οι Πατέρες συμπληρώνουν: «Να μη θέλεις καν να ακούς πράγματα για τους άλλους». Ενώ αν κάποιος πει μπροστά σου κακό για κάποιον άλλον, εσύ να πεις κάτι καλό για αυτόν τον άλλον, ενώ αν επιμένει να τον κακολογεί εσύ να αλλάξεις συζήτηση και αν και με αυτόν τον τρόπο δεν καταφέρεις να σταματήσεις το κουτσομπολιό, τότε να διακόψεις τη συζήτηση λέγοντας π.χ ότι πρέπει να πας στην τουαλέτα. Αλλιώς γινόμαστε συμμέτοχοι στην αμαρτία.

«Να μη κάνεις ότι μπορείς»

Υπάρχει ένα είδος άσκησης για τη δύναμή μας. Αν και μερικές φορές πιστεύουμε ότι τη δύναμη την έχουν οι δυνατοί , οι «μεγάλοι», οι πλούσιοι κ.τ..λ ωστόσο αυτός ο πειρασμός μας περιτριγυρίζει όλους μας. Αυτό εκδηλώνεται κυρίως όταν έχουμε κάποιο είδος δύναμης και εξουσίας επί κάποιου.

Εμένα ως ιερέα ,αυτός ο πειρασμός με περιτριγυρίζει όταν διαπιστώνω ότι οι άνθρωποι με ακούν και πιστεύουν αυτά που λέω. Τότε εγώ πρέπει να πω στον εαυτό μου ότι έχω μεγάλη ευθύνη, ότι θα απολογηθώ, να ακούω και εγώ τους ανθρώπους και να μη καταστρατηγώ την ελευθερία τους. Και αν μαθαίνουν κάτι από εμένα, αυτό γίνετε με τη χάρη του Θεού, την οποία παραδόξως παρά την αναξιότητά μου, έλαβα από τα χέρια του αρχιερέα.

Κάποιον που έχει υπό τις διαταγές του κάποιους ανθρώπους, τον περιτριγυρίζει ο πειρασμός της τυρρανίας. Πρέπει να αγρυπνεί βέβαια εάν κάνουν σωστά τη δουλεία τους, αλλά πρέπει και να φέρεται ανθρώπινα. Όταν η αλαζονεία ή ο πειρασμός της δύναμης τον νικάει ,τότε κινδυνεύει να πέσει στη τυρρανία η οποία είναι μισητή από το Θεό.

Υπάρχει μια ακόμη μορφή δύναμης ,που την έχουν πολλοί , το να γνωρίζεις διάφορα για τον πλησίον.

Μη λες όσα ξέρεις.

Συχνά ακούμε κάποια πράγματα για τον πλησίον μας - ηθελημένα ή όχι – ή με κάποιον τρόπο τα μαθαίνουμε. Αυτή η «γνώση» εκδηλώνεται σα να έχουμε μια δυνητική δύναμη επί αυτού. Νομίζουμε ότι αν ξέρουμε κάτι για κάποιον ότι τον έχουμε στο χέρι. Αντί να μη θέλουμε να μάθουμε διάφορα για τους άλλους ή να μη θέλουμε να τα πιστέψουμε, συλλέγουμε τη πληροφορία σαν θησαυρό. Αυτή δεν είναι μια στάση χριστιανική, αντιθέτως είναι μια ροπή του κόσμου τούτου, κυρίως τώρα που βρισκόμαστε στη εποχή του Ιντερνετ.

Η χριστιανική στάση είναι αυτή του Αγίου Μακαρίου του Μεγάλου για τον οποίον έλεγαν ότι είναι επίγειος θεός.Ότι καθώς ειναι ο Θεός να σκεπάζει τον κόσμο,ετσι έγινε ο Αββάς Μακάριος σκεπάζων τα ελλατωματα,τα οποία έβλεπε ωσαν να μη βλέπει.

Ενώ για τον αββά Αμμωνά λένε: . Ηλθε κάποτε o Aββας Άμμωνάς εις ένα τόπον δια να φάγη, και ήταν έκεΐ ένας οπού είχε κακή φήμη. Και συνέβη να ελθη ή γυναίκα και να εμβη εις το κελλίον του αδελφού οπού εΐχε την κακή φήμη. Ως το έμαθον λοιπόν οι κατοικοΰντες εκείνον τον τόπον, έταράχθησαν και έσυνάχθησαν, δια να τον διώξουν από το κελλίον. Και μαθόντες ότι ό επίσκοπος Άμμωνάς είναι εις εκείνον τον τόπον, ήλθαν και τον παρεκάλεσαν να ύπάγη μαζί των. Ως το έγνώρισεν ό αδελφός, επήρε καΐ έκρυψε την γυναίκα είς μεγάλο πιθάρι. "Οταν δε έφθασε το πλήθος, ειδεν ό Άμμωνάς το γενόμενον, καΐ δίά τον θεόν έσκέπασε την ύπόθεσιν. Και άφοϋ έμπήκε μέσα, έκάθισε επάνω είς το πιθάρι, και διέταξε να έρευνηθη το κελλίον. Άφοϋ λοιπόν έψαξαν καΐ δεν ηυραν την γυναίκα, εΐπε ό Άββας Άμμωνας' τί είναι αυ¬τό; ό Θεός να σας συγχώρηση. Και αφού έκαμε προσευχή, έκαμε να φύγουν όλοι. Καΐ λαβών το χέρι του άδελφού του είπε ‘’πρόσεχε εις τον εαυτόν σου αδελφέ,και αφού είπε αυτό,ανεχώρησε.

H σταση μας σε σχεση με αυτά που ξέρουμε ή μαθαίνουμε για τον πλησίον μας δεν πρεπει να είναι η μάταια αίσθηση της δύναμης,αλλά η κατανόηση της αδυναμίας του πλησίον και η προσευχή για αυτόν.

Μια άλλη ερμηνεία του ‘’μη λες όσα ξέρεις’’σχετίζεται με την παροιμία ‘’Μην κάνεις τον σοφό σε όλα’’.Δηλαδή, στο σήμερα,να δεχθούμε ότι δεν τα γνωρίζουμε όλα και ότι και σ’ αυτά που γνωρίζουμε μπορεί να κάνουμε λάθος.Γι’αυτό ο π.Νικολάε Σταινχαρντ λέει ότι πρέπει να σχετικοποιούμε την γνώση μας.Εαν συνέχεια λέμε ‘’εγώ ξερω’’ και κάνουμε τους σοφούς μπροστά στους άλλους γινόμαστε αντιπαθείς

Ένα άλλο αποφθεγμα από το γεροντικό λέει

’Επεσκέφθησαν κάποτε μερικοί γέροντες τον Άββα Άντώνιον και ήταν ό Άββας Ιωσήφ μαζί τους και θελων ό γέρων να τους δοκίμαση, έπρόβαλε ένα ρητό της Άγιας Γραφής, και άρχισε να έρωτα από τους μικρότερους, τί σημασία έχει το ρητό τούτο' καΐ καθένας έλεγε κατά την δυναμίν του ό δε γέρων ‘ελεγε εις τον καθένα" ακόμη δεν ηυρες. Υστέρα από όλους, λέγει εις τον Άββαν Ίωσήφ. Συ πώς λέγεις εϊς τον λόγον τούτον; και αποκρίνεται έκεΐνος, δεν ήξεύρω. Λέγει λοιπόν ό Άββας Αντώνιος. Εξάπαντος ό Άββας Ιωσήφ, ηΰρετον δρόμον διότι είπε, δεν ήξεύρω’’(Γεροντικό)

Να μην δίνεις όλα όσα έχεις

Στο Ευαγγέλιο, την ίδια στιγμή,ο Χριστός σε κάποιον δεν του επιτρέπει να Τον ακολουθήσει,ενώ ζητάει από κάποιον άλλον ζητάει να Τον ακολουθήσει:’’και προσελθών είς γραμματεύς είπεν αυτώ,διδάσκαλε,ακολουθήσω σοι όπου εάν απέρχη.

Και λέγει αυτώ ό Ιησούς.Αι αλώπεκες φωλεούς έχουσι και τα πετεινά του ουρανού κατασκηνώσεις,ο δε υιός του ανθρώπου ούκ έχει πού την κεφαλήν κλίνη’’(Ματθ.η,19-20).

Επίσης, σε άλλους ο Χριστός μιλάει για ελεημοσύνη και σε άλλους λέει να τα παρατήσουν όλα.Ο Άγιος Μάρκος ο Ασκητής το εξηγεί ακολούθως:’’Η μία εντολή είναι περιοριστική και η άλλη περιεκτική.Με την πρώτη δίδει την εντολή να δίνουμε ένα μέρος της περιουσίας μας σ’αυτούς που δεν έχουν και με τη δεύτερη να αρνηθούμε όλη την περιουσία’’

Βλέπουμε ότι η δεύτερη, η περιεκτική εντολή,δεν δίνεται σε όλους και οποιος πάνω από τα μέτρα του θελήσει να την εκπληρώσει δε θα μπορέσει να αντέξει την κατάσταση στην οποία βρέθηκε και ο ίδιος δημιούργησε.

http://www.proskynitis.blogspot.com/

μετάφραση από www.nistea.com