Γι' αυτούς που πέθαναν "ἐν πίστει" και περί της ψυχικής ωφελείας που προκύπτει από τις Λειτουργίες και τίς φιλανθρωπίες που γίνονται γι' αυτούς.............Του Αγίου Ιωάννου του "Δαμασκηνού" λόγος.

ΙΖ'     Θαυμαστός είσαι, Κύριε, και θαυμαστά τα έργα σου. Δοξάζουμε την ανέκφραστη φιλανθρωπία σου. Πάντοτε "κλίνεις" προς φιλανθρωπίαν και δίδεις στους δούλους σου αφορμές φιλαδελφείας καθώς και βεβαίας πίστεως και ελπίδας για το πρόσωπό σου. Μας δίδαξες, μέσω των δούλων σου, να ευεργετούμε ο ένας τον άλλο και να προσφέρουμε, όχι στα χαμένα και ματαίως, εξιλαστήριες θυσίες και προσφορές και ύμνους και ψαλμωδίες και προσευχές. Είσαι, Κύριε, απλανής οδηγός και εύκολος χορηγός και ανταποδίδεις χίλιες φορές περισσότερα για ό,τι προσφέρει κάποιος "εἰς δόξαν σου", και δεν υπάρχει σ' όλα αυτά τίποτε χωρίς ωφέλεια.

ΙΗ'     Λοιπόν, αδελφοί και πατέρες, ας αποδεχθούμε όλοι το ότι, όσα προσφέρονται στον Θεό με πίστη, δίνουν πολλαπλάσια ωφέλεια και σ' αυτόν που τα προσφέρει και σ' αυτούς για τους οποίους τα προσφέρει. Είναι ακριβώς όπως τα αρώματα ή το άγιο Έλαιο· όταν κάποιος θέλει να αλείψει έναν άρρωστο, πρώτος αυτός αλείφεται και έτσι κατόπιν αλείφει και τον άλλον. Με τον ίδιο τρόπο όποιος αγωνίζεται για την σωτηρία του άλλου, τον εαυτό του πρώτα ωφελεί και ύστερα τους άλλους. Γιατί δεν είναι άδικος ο Θεός να ξεχάσει τα γενόμενα, όπως λέει ο Απόστολος.

ΙΘ'     Ο Μέγας Αθανάσιος στον ωραιότατο λόγο του για τους κεκοιμημένους, λέει: "Μην αρνήσαι να φέρνεις, λάδι και κεριά και να ανάβεις στον τάφο, επικαλούμενος τον Χριστό. Είναι δεκτά από Αυτόν και δίδουν πολύ ανταπόδοση. Το λάδι και το κερί είναι "ὁλοκαύτωσις". Η Θεία και αναίμακτη Λειτουργία "ἐξιλασμός". Η δε ελεημοσύνη, είναι αφορμή και αύξηση κάθε καλής αντιδόσεως εκ μέρους του Θεού. Όταν κάποιος προσφέρει για νεκρούς είναι, όπως, όταν έχει κάποιος ένα πολύ μικρό νήπιο αδύναμο και χωρίς να μιλάει και αυτό αρρωστήσει, και τότε προσφέρει με πίστη στον ναό κεριά και θυμίαμα και λάδι χάριν του παιδιού, και τότε αυτό είναι σάν να τα προσέφερε το ίδιο το νήπιο· ή όπως γίνεται στην ομολογία του Βαπτίσματος. Με τον ίδιο τρόπο και ο νεκρός εν Κυρίῳ προσφέρει τα κεριά και το λάδι και όσα από άλλους προσφέρονται προς χάριν του και επιτυγχάνει διά της πίστεως τον σκοπό της σωτηρίας.

Όλα, οι θεοκήρυκες Απόστολοι και διδάσκαλοι ιερείς και πνευματέμφοροι Πατέρες, που έφτασαν στην (ανθρωπίνως δυνατή) εμπειρία της παρουσίας του Θεού και "γεύθηκαν" την μεγάλη Του δύναμη, όλα τα εθέσπισαν κινούμενοι από την χάρη του Θεού. Λειτουργίες, ευχές και ψαλμωδίες, κατ' έτος στις ημέρες μνήμης των κεκοιμημένων. Μέχρι τώρα, "χάριτι Χριστοῦ" όλα αυτά αυξάνουν και προστίθενται σ' όλα τα μήκη της γης εις δόξαν και αίνεση του Κυρίου των Κυρίων και Βασιλέως των Βασιλευόντων.

Κ'      Σ' όλα αυτά μπορεί κάποιος να έχει αντίθετη γνώμη και να πει: "Εάν όλα τα σχετικά με τους κεκοιμημένους έχουν έτσι, τότε λοιπόν όλοι θα σωθούν και κανένας δεν θα χαθεί;" Μπράβο και μακάρι!! Αυτό διψά και θέλει και ζητάει και επιδιώκει και σ' αυτό χαίρει και ευφραίνεται ο Πανάγαθος Κύριος, να μη χαθεί κανένας!!! Άλλωστε τα βραβεία και τους στεφάνους δεν τα ετοίμασε για τους αγγέλους! Ούτε έγινε άνθρωπος για να σώσει τις ουράνιες υπάρξεις. Δεν σαρκώθηκε αδιαφθόρως από την Παρθένο και έγινε δυνατός και εγεύθη των παθών και του θανάτου για να πει στους αγγέλους: "Ἐλᾶτε οἱ εὐλογημένοι τοῦ πατρός μου κληρονομῆστε τήν Βασιλεία πού ἔχει ἐτοιμάσει γιά σᾶς!!" Όλα για τον άνθρωπο έγιναν και ετοιμάσθηκαν.

Ποιος κάνει γιορτή και καλεί τους φίλους του και δεν θέλει να 'ρθούν όλοι και να απολαύσουν των ετοιμασμένων; Γιατί τότε ετοίμασε την ευωχία της γιορτής; Και αν αυτό είναι φυσικό και ευγενής φιλοτιμία για μας, πόσο περισσότερο ισχύει γι' Αυτόν που είναι εκ φύσεως αγαθός και φιλάνθρωπος, ο οποίος μοιράζοντας και δίνοντας χαίρει περισσότερο από όσο αυτός που παίρνει και εξασφαλίζει την σωτηρία του.

ΚΑ'     Σκέψου και αυτό συ που αμφισβητείς τα λεχθέντα! Κάθε άνθρωπος που απόχτησε μια μικρή "ζύμη" αρετής αλλά δεν πρόλαβε να την ολοκληρώσει σε "ψωμί", και παρ' ότι το θέλησε δεν το κατόρθωσε, ή από ραθυμία, ή από αμέλεια, ή από δειλία, ή από αναβολή απ' την μία ημέρα στην άλλη, και για τον οποίο (άνθρωπο) απρόοπτα ήρθε ο θάνατος, και αυτόν δεν θα τον "ξεχάσει" ο δίκαιος Κριτής και Δεσπότης!!

Ο Κύριος θα ξυπνήσει μετά τον θάνατο εκείνου στις καρδιές των συγγενών και των φίλων του, την διάθεση βοήθειας και θα κατευθύνει (ο Κύριος) την γνώμη και θα ελκύσει την καρδιά και θα κάμψει την ψυχή τους προς αρωγή και βοήθειά του και θα αναπληρώσουν αυτοί τα υστερήματα αυτού που έφυγε.

Βέβαια, έναν άλλον άνθρωπο ο οποίος έζησε πονηρά, αναμεμιγμένος σε κάθε αμαρτία και γεμάτος με υλικό νοσηρό, που αδιαφόρησε ακόμα και για την συνείδησή του και ήταν παραδομένος στις ηδονές κάθε μορφής (ψυχικές και σωματικές) ικανοποιώντας εγωϊστικά κάθε του επιθυμία χωρίς καθόλου να φροντίζει για την ψυχή του· βουλιαγμένος εντελώς στόν εγωϊσμό και που σ' αυτή την κατάσταση φθάνει να πεθάνει, σ' αυτόν κανένας δεν μπορεί να προσφέρει βοήθεια. Ούτε η γυναίκα του ούτε τα παιδιά του ούτε τα αδέλφια του ή οι φίλοι του μπορούν να τον βοηθήσουν αφού αυτός είχε και έχει εξορίσει από την ζωή του τον Χριστό.

ΚΒ'     Όσον αφορά, τα δικά μου και όποιου είναι φίλος μου, μακάρι, αν είναι δυνατόν, να τον βοηθήσω ώστε να μην αφίσει πίσω του υστερήματα. Αν γίνει και πεθάνω χωρίς να έχω τελειώσει την προσπάθειά μου, μακάρι ο πολυεύσπλαγχνος Κύριος να "κάμψει" τους συγγενείς και φίλους και να "θερμάνει" τις ψυχές και τις καρδιές τους, ώστε πολύ πρόθυμα να με βοηθήσουν με καλά και θεάρεστα έργα και έτσι, ό,τι σαν αδύναμος άνθρωπος δεν πρόλαβα να κάνω, να το αναπληρώσουν αυτοί μετά τον θάνατό μου. Ναι, Κύριε, θαυμαστέ και Ελεήμων, κανένα υστέρημα να μην έχω, ούτε μικρό ούτε μεγάλο, όταν θα 'ρθεις Κριτής μας, ούτε και κανείς άλλος από αυτούς που ελπίζουν σε Σένα.

Έτσι άλλωστε μας διδάσκει διακηρύσσοντας παντού ο κήρυκας των λόγων του Θεού Χρυσόστομος: " Αν δεν πρόλαβες, όντας ζωντανός, να ρυθμίσεις όλα τα της ψυχής σου, τουλάχιστον στο τέλος της ζωής, δώσε εντολή στους δικούς σου, όταν πεθάνεις να σου αποδώσουν τα δικά σου και να σε βοηθήσουν με καλά έργα, εννοώ ελεημοσύνες και προσφορές. Με αυτά θα καταλλαγείς με τον Λυτρωτή, γιατί του είναι και αποδεκτά και διευκόλυνση. Στην διαθήκη σου μαζί με τα παιδιά και τους συγγενείς γράψε κληρονόμο και τον Χριστό! Να έχει η διαθήκη το όνομα του Χριστού και να μη ξεχνάει τους φτωχούς. Σας βεβαιώνω εγώ (ο Χρυσόστομος) για όλα αυτά. Αυτό δεν είναι προτροπή στο να μη κάνει κάποιος όταν είναι ζωντανός ελεημοσύνες και να περιμένει μετά τον θάνατο, αυτό είναι απαράδεκτο και βέβηλο, ξένο από το θέλημα του Θεού, αλλά είναι επεξήγηση ότι, κάθε άνθρωπος θεοσεβής και φιλόχριστος πρέπει να "καθαρίζει" τον εαυτό του με κάθε είδους αγαθοεργία απέχοντας από κάθε ακαθαρσία, και ότι αυτό είναι πάρα πολύ καλό και θεάρεστο και ευπρόσδεκτο από τον Χριστό, έργο. Πρέπει να τηρεί κάθε άνθρωπος τα ολόφωτα προστάγματα του Θεού, ώστε φθάνοντας στο τέλος της ζωής να μπορεί να πει στον Χριστό: "Ἑτοίμη ἡ καρδία μου, ὁ Θεός, ἑτοίμη ἡ καρδία μου" και να υποδεχθεί ευχαρίστως τους ἐπισπεύδοντας ἀγγέλους. Αυτό βέβαια συμβαίνει λίγες φορές και για λίγους· όπως λέει ο Χριστός:"Ὁλίγοι οἱ σωζόμενοι". Αυτό βέβαια η των όλων Σοφία ο Χριστός το είπε με θαυμασμό απορίας, γιατί να είναι ολίγοι οι σωζόμενοι! Λοιπόν συνειδητοποιώντας ότι είναι πολύ δύσκολο να βρεθεί κάποιος σ' αυτήν την πρώτη ομάδα και κατάσταση, εκ της πραγματικότητος, πάμε στην δεύτερη, ακολουθώντας τις αποστολικές και πατερικές διδασκαλίες που λένε ότι: οι νεκροί ωφελούνται, εξαιτίας της αγαθότητος του Θεού, και αυξάνεται η αγάπη για τους αδελφούς και βεβαιώνεται η ελπίδα της αναστάσεως και δυναμώνει η προσευχή προς τον Θεό και γεμίζουν οι ναοί προσευχομένους και διαδίδεται η ελεημοσύνη προς τους φτωχούς.

ΚΓ'-ΚΔ'      Θαύμασε λοιπόν με πόσους τρόπους είναι ωφέλιμο και "επικερδές" το πράγμα αυτό και πόση ωφέλεια προκύπτει για τους νεκρούς, αφού γίνεται αφορμή σωτηρίας των καταδικασμένων. Αν λοιπόν αφαιρέσεις το αποτέλεσμα θα χαθούν μαζί του και αυτά που το προκαλούν! Ποια κατάσταση θα πείσει τους μικρόψυχους να ξεσηκωθούν και να την υπηρετήσουν, αν δεν έχουν βεβαιότητα ότι θα τους συγχωρήσει τις αμαρτίες;

Αν αυτά δεν κατανοηθούν, θα παύσουν να αφίνουν στους φτωχούς κληρονομίες. Και βέβαια θα παύσουν οι λειτουργίες για τους νεκρούς, οι προσευχές και οι ψαλμωδίες, τα τεσσαρακοστά, τα ένατα και τα τριήμερα μνημόσυνα, τα οποία βέβαια όλα δεν ωρίσθηκαν ματαίως από τους διδασκάλους της Εκκλησίας. Αλλά να μη δώσει ο Θεός να επικρατήσουν τέτοιες αντιλήψεις ή να παραληφθούν όλα τα ανωτέρω.

ΚΕ'     Αν τώρα κάποιος σ' όλα αυτά αντείπει, για τους φτωχούς και ξένους, που δεν έχουν αυτούς που θα αγωνιστούν γι' αυτούς ούτε μπορούν να αφίσουν παρακαταθήκη στους δικούς τους (οι φτωχοί) για ελεημοσύνες ή λειτουργίες, αν λέω αντείπει: Τι θα γίνουν λοιπόν αυτοί; Μήπως επειδή είναι φτωχοί και δεν έχουν ποιός να τους νοιαστεί και να τους συμπονέσει, θα χάσουν την σωτηρία; Καθένας που ρωτά πρέπει να ξέρει ότι δεν είναι άδικος ο Θεός, ώστε να δώσει σε όποιον έχει και όποιον δεν έχει να τον παραβλέψει! Θεός φυλάξοι! Διώξε αμέσως από μέσα σου τέτοια σκέψη. Ο Θεός είναι Δίκαιος και Κύριος ή μάλλον είναι ο ίδιος η δικαιοσύνη η σοφία και η καλωσύνη και η μόνη πραγματική Δύναμη. Σαν Δίκαιος λοιπόν θα βρει τρόπο παροχής στον φτωχό. Σαν Σοφός θα ρυθμίσει την κάλυψη των υστερημάτων. Σαν Δυνατός θα πάρει από τόν "ισχυρό" και θα ενισχύσει τον φτωχό. Σαν Καλωσύνη θα σώσει το πλάσμα των χειρών του· εκτός και αν πρόκειται για κάποιον αναίσχυντα αμαρτάνοντα που "αποπτύει" (φτύνει) την πίστη, του οποίου η "αριστερή πλάστιγγα" έχει βαρύνει πάρα πολύ.

Διδάσκουν οι άγιοι άνδρες, που φωτίσθηκαν από τον Θεό, ότι την τελευταία στιγμή της ζωής του ανθρώπου οι πράξεις ελέγχονται σαν με μία ζυγαριά. Αν ο δεξιός ζυγός βαρύνει περισσότερο τότε φανερό ότι πεθαίνει ο άνθρωπος στα "χέρια"αγίων αγγέλων. Αν ισοζυγήσει, τότε νικά η φιλανθρωπία του Θεού. Αλλά και αν, όπως λένε οι θεοφόροι Πατέρες, η στάθμη γύρει λίγο προς τα αριστερά, και τότε το έλεος του Θεού θα αναπληρώσει το ελλείπον και αναγκαίο.

Να λοιπόν είναι τριών βαθμίδων οι θεϊκές κρίσεις του Δεσπότου Χριστού: η πρώτη είναι απλώς δικαία, η δεύτερη φιλάνθρωπη και η τρίτη μεγίστη καλωσύνη! Μετά από αυτές η τετάρτη η καταδίκη, όταν οι πράξεις είναι υπερβολικά βαρύνουσες. Αλοίμονο, αδελφοί, και αυτή είναι οπωσδήποτε πολύ δίκαιη, αφού αποφασίζει για τους καταδικασμένους με δικαιοσύνη.

http://www.enoriako.info