ΑΓΙΟΣ ΙΛΑΡΙΟΣ του Πικταβίου (Poitiers)

Ο Ιλάριος  γεννήθηκε περίπου το 310 στη γαλατική πόλη του Πικταβίου (σήμερα Πουατιέ), από πλούσια ειδωλολατρική οικογένεια πατρικίων. Σπούδασε στις μέτριες σχολές της επαρχίας του γραμματική, ρητορική και στοιχειώδη ελληνικά. Βαπτίστηκε  χριστιανός πριν την χειροτονία του, το 350 σε επίσκοπο Πικταβίου. Στην αρχή παρέμεινε  αμέτοχος σε ό,τι διαδραματιζόταν στην Ανατολή όταν εμφανίστηκε η αρειανική κρίση. Το 356  θα συμμετάσχει στην σύνοδο του Μπεζιέ όπου θα προσπαθήσει να υπερασπισθεί την ορθόδοξη (αντιαρειανική) πίστη, χωρίς αποτέλεσμα όμως. Τότε θα ακούσει για πρώτη φορά, κατά παραδοχή του, για το Σύμβολο της Νίκαιας.

      Οι αρειανοί Ουάλης, Ουρσάκιος και Γερμίνιος, προσεταιρίστηκαν τον αυτοκράτορα Κωνστάντιο και πέτυχαν την εξορία του Ιλαρίου στην μικρασιατική Φρυγία, το 356. Εκεί θα παραμείνει εξόριστος, χωρίς να απολέσει το θρόνο του μέχρι το 360. Η περίοδος της εξορίας του θα σταθεί γόνιμη σε εμπειρίες: θα γνωρίσει εκκλησιαστικές προσωπικότητες της εποχής, όπως τους επικεφαλής των υποστηρικτών του «Ομοουσίου», Γεώργιο Λαοδικείας και Βασίλειο Αγκύρας, θα βελτιώσει τα ελληνικά του, θα σπουδάσει την θεολογική σκέψη της Ανατολής και θα γνωρίσει τις θεολογικές τάσεις που στόχευαν στη λύση της αρειανικής κρίσης. Παράλληλα θα επιδοθεί στην σύνταξη θεολογικοαντιρρητικών, ιστορικών και ομολογιακών έργων. Όσο ήταν εξόριστος προσπάθησε χωρίς επιτυχία να επαναφέρει τους υποστηρικτές του «Ομοουσίου».

 

       Mετά όμως την άνοδο του Ιουλιανού και εκμεταλλευόμενος την αδιαφορία του για το θέμα του αρειανισμού, αφού γύρισε από την εξορία στην έδρα του, συγκάλεσε σύνοδο στο Παρίσι το 361 και επικύρωσε το σύμβολο της Νικαίας απορρίπτοντας το αρειανικό σύμβολο που είχαν υπογράψει οι επίσκοποι της χώρας του στο Ρίμινι το 359. Το 364 στη βόρειο Ιταλία συγκάλεσε τους επισκόπους της περιοχής και πέτυχε την αποδοχή εκ μέρους τους του συμβόλου της Νικαίας. Παράλληλη θα είναι η προσπάθειά του για την καταπολέμηση του καισαροπαπισμού, της επέμβασης δηλαδή του αυτoκράτορα στα εσωτερικά της Εκκλησίας. Λόγω της καλής γνώσης του των ελληνικών και των λατινικών συνεισέφερε σημαντικά στις θεολογικές ανταλλαγές μεταξύ ανατολής και δύσης. Γνώρισε και μετέφερε την ανατολική υμνολογία στη δύση, όντας ο πρώτος λατίνος υμνογράφος.

 

       Θεωρείται ένας από τους σπουδαιότερους  Πατέρες και Διδασκάλους της Δυτικής Εκκλησίας. προ του σχίσματος και του δόθηκε η προσωνυμία «Μέγας». Ήταν έγγαμος και είχε μία κόρη, την αγία Abra του Πουατιέ την παρθένο. (γεν.343, κοίμ.12 Δεκεμβρίου 360, εορτή 12 Δεκεμβρίου).

Ήταν ο πνευματικός πατέρας του Αγίου Μαρτίνου επισκόπου Τουρώνης του θαυματουργού.

 

Κοιμήθηκε  οσιακά το 367 και  ετάφη στο Πικτάβιο. Τμήμα του λειψάνου του σώζεται σε περίτεχνη λειψανοθήκη στην κρύπτη του ναού που τιμάται στο όνομά του στο Πουατιέ.

Εορτάζει στις 13 Ιανουαρίου και θεωρείται ο «Αθανάσιος» της Δύσης.

π. Γεώργιος Αθανασάκης 

Τυμπάκι- Κρήτη