Ανδρέου Αρχιεπισκόπυ Κρήτης-Λόγος στην Ύψωση τού Τιμίου καί Ζωοποιού Σταυρού (Απόσπασμα )

ΑΝΔΡΕΟΥ Αρχιεπισκόπου Κρήτης

α’ Εορτάζομε την πανήγυρι του Σταυρού, και όλο το πλήρωμα της Εκκλησίας καταφωτίζεται. Εορτάζομε την πανήγυρι του Σταυρού, και όλη η οικουμένη φωταγωγείται και γεμίζει με ακτίνες θεϊκής χαράς. Εορτάζομε την πανήγυρι του Σταυρού, δια του οποίου το σκοτάδι (της αμαρτίας) εδιώχθη, και ήλθε το φως (της αρετής). Εορτάζομε την πανήγυρι του Σταυρού, και υψούμεθα πνευματικώς μαζί με τον Σταυρωθέντα Σωτήρα μας, αφήνοντας κάτω την γη με την αμαρτία, δια να κερδίσωμε τα άνω αγαθά. Υψώνεται ο Σταυρός, και υψώνει μαζί του την ανθρωπότητα, που λόγω της αμαρτίας της, ήταν πεσμένη κάτω. Υψώνεται ο Σταυρός, και ταπεινώνει την αυθάδη έπαρσι των δαιμόνων. Υψούται ο Σταυρός, και η εναντία δύναμις του Πονηρού υποχωρεί και ταπεινούται. Υψώνεται ο Σταυρός, και συναθροίζεται το πλήρωμα της Εκκλησίας. Υψώνεται ο Σταυρός, και αι πόλεις εορτάζουν πανηγυρικώς· οι δε λαοί προσφέρουν χαρούμενοι τας αναιμάκτους θυσίας εις τον Θεόν. Διότι και μόνη η μνήμη του Σταυρού είναι υπόθεσις μεγάλης χαράς, και αποδίωξις της λύπης.

β’ Αλλά και το να βλέπη κανείς το τύπον του Σταυρού, πόσον μεγάλο πράγμα είναι! Διότι εκείνος που βλέπει τον Σταυρόν, γεμίζει ανδρείαν και διώχνει την δειλίαν. Τόσο μεγάλο πράγμα είναι ο Σταυρός! Και αυτός που τον κάνη κτήμα του, θα έχη αποκτήσει ένα θησαυρόν. Ίσως να νομίζετε ότι ονομάζω θησαυρό τον χρυσόν, η τα μαργαριτάρια, τους βαρύτιμους Ινδικούς λίθους, δια τα οποία χαίρουν οι σαρκικοί άνθρωποι, ασχολούμενοι με τα μικρά και ανάξια λόγου πράγματα. Εγώ όμως ονομάζω θησαυρόν –και δικαίως- εκείνο το ωραιότατο και πολύτιμο πράγμα και όνομα επάνω στο οποίο και δια του οποίου, επετεύχθη όλη η υπόθεσις της σωτηρίας μας. Διότι εάν δεν υπήρχε ο Σταυρός, ο Χριστός δεν θα εσταυρώνετο. Εάν δεν υπήρχε ο Σταυρός, ο Χριστός -η αληθινή ζωή –δεν θα εκαρφώνετο επάνω εις το Ξύλον αυτό· και εάν δεν εκαρφώνετο δεν θα ανέβλυζον από την Πλευράν οι βρύσες της αφθαρσίας «αίμα και ύδωρ», τα οποία εστάθησαν καθάρσια όλου του κόσμου. Δεν θα εσχίζετο το χειρόγραφο της αμαρτίας· δεν θα είχαμε την πνευματική ελευθερία μας· ούτε θα απελαμβάναμε το «ξύλον της ζωής»· ο Παράδεισος δεν θα ανοιγόταν· η «στρεφομένη φλογίνη ρομφαία» δεν θα άφηνε ελεύθερη την είσοδο προς την Εδέμ· ούτε ο Ληστής θα εισήρχετο εις τον Παράδεισον.




γ’ Διατί τα λέγω αυτά; Εάν δεν ήτο ο Σταυρός, δεν θα ήρχετο ο Χριστός επί της γης· και εάν ο Χριστός δεν ήρχετο, δεν θα υπήρχε η Παρθένος. Και εάν δεν υπήρχε η Παρθένος, ούτε Γέννησις Χριστού δευτέρα θα υφίστατο. Δεν θα συνανεστρέφετο ο Θεός ανάμεσα στους ανθρώπους· δεν θα υπήρχε τόκος, ούτε φάτνη, ούτε σπάργανα, ούτε οκταήμερος περιτομή, ούτε υποταγή εις τους γονείς Του, ούτε αύξησις ηλικίας, ούτε αύξησις σώματος, ούτε φανέρωσις Αυτού, ούτε βάπτισμα, ούτε θαύματα, ούτε ο προδότης Ιούδας, ούτε η δίκη του Πιλάτου, ούτε το θράσος των Ιουδαίων που ζητούσαν επιμόνως να σταυρώσουν τον Αθώον.

Και εάν δεν υπήρχε Σταυρός, δεν θα συνετρίβετο ο θάνατος, δεν θα εγυμνούτο ο άδης, δεν θα ενεκρώνετο το πονηρό φίδι, ο διάβολος. Δι᾽ αυτό είναι πολύ μεγάλο και τίμιο πράγμα ο Σταυρός. Μεγάλο, διότι πάρα πολλά αγαθά και ευεργεσίαι έγιναν δι᾽ αυτού. Τόσο πολλά, καθ᾽ όσον και τα θαύματα και τα Πάθη του Χριστού υπερνικούν κάθε δύναμι λόγου και εκφράσεως. Είναι τίμιον επίσης, διότι ο Σταυρός σημαίνει: Θείον Πάθος και τρόπαιον. Πάθος, λογω του ότι ο απαθής Χριστός, εκουσίως υπέστη σταυρικόν θάνατον· τρόπαιον δε, διότι ο διάβολος ετραυματίσθη δια του Σταυρού, και μαζί του ενικήθη και ο θάνατος. Συνετρίβησαν επίσης αι πύλαι του άδου, και τέλος, ο Σταυρός έγινε δι᾽ όλον τον κόσμον κοινή σωτηρία.

δ’. Ο Σταυρός είναι ελπίς των Χριστιανών, σωτήρ των απεγνωσμένων, λιμάνι γι᾽ αυτούς που ευρίσκονται σε δύσκολες βιωτικές περιστάσεις, ιατρός για τους ασθενείς· απομακρύνει τα πάθη, δίδει την υγεία, δίδει την ζωή στους πνευματικά νεκρούς, καθοδηγεί προς την ευσέβεια, αποστομώνει την βλασφημία.

Ο Σταυρός είναι όπλο κατά των εχθρών, πνευματική ράβδος δια τους βασιλείς· το κάλλος του βασιλικού στέμματος· τύπος που έχει ένα βαθύτερο πνευματικό νόημα, ράβδος δυνάμεως, είναι το στήριγμα της Πίστεως, πνευματική βακτηρία για τα γηρατειά, οδηγός των τυφλών, φως δια τους εσκοτισμένους, παιδαγωγός των αφρόνων, διδάσκαλος των νηπίων, συντριβή της αμαρτίας, φανέρωσις μετανοίας· αποτελεί εγγύησιν αρετής και δικαιοσύνης.

Ο Σταυρός είναι σκάλα που ανεβάζει εις τους Ουρανούς· οδός, που οδηγεί προς την αρετήν· είναι πρόξενος ζωής πνευματικής· κατάργησις του θανάτου, απαλλαγή από την φθορά. Έχει την δύναμιν να σβήση την φλόγα των παθών και του αιωνίου πνευματικού θανάτου· δίδει εις την ψυχήν την παρρησία προς τον Θεόν· είναι το κλειδί δια την Βασιλεία των Ουρανών.

Ο Σταυρός είναι φύλαξ κατά την νύκτα, πύργος κατά την ημέρα, χειραγωγός μέσα εις το σκοτάδι, χαλινάρι σε περιπτώσεις υπερβολικής χαράς, ψυχαγωγός σε περιστάσεις θλίψεων, συντελεί εις συμφιλίωσιν· είναι παρακλητικός, φιλικός, υπερασπιστής· μας προφυλάττει και μας βοηθεί.

Ο Σταυρός είναι βοηθός εις τους πειρασμούς μας, σωτήρ εις τους κινδύνους, παρήγορος εις τας θλίψεις, βοηθός εις τας ανάγκας, κυβερνήτης εις την θάλασσαν, ανακούφισις εις τας συμφοράς. Ο Σταυρός φυλάσσει αυτούς που αναπαύονται την νύκτα, αγρυπνεί με τους αγρυπνούντας, βοηθά τους κουρασμένους.

Ο Σταυρός είναι ενδυνάμωσις των εξηντλημένων και αδυνάτων, ανάπαυσις των κοπιώντων, τροφή των πεινασμένων, ισχύς των νηστευόντων, εκπαιδευτής των αγωνιστών, σκέπη των γυμνών, σύντροφος εις τας οδοιπορίας των ξενιτευόντων.

Ο Σταυρός είναι σωφρονιστής των πλουσίων, προνοητής δια τους πτωχούς, προστάτης των χηρών, αντιλήπτωρ των ορφανών. Ο Σταυρός είναι τιμή δια τους άρχοντας, δύναμις δια τους βασιλείς, νίκη δια τους στρατηγούς, δόξα δια τους Ιερείς· είναι επίσης σύντροφος των Παρθένων, σφραγίς, επικύρωσις και ασφάλεια της αγνότητος, σύνδεσμος της συζυγίας.

Ο Σταυρός είναι φύλαξ των πόλεων, ασφάλεια των σπιτιών, σύνδεσμος της φιλίας, οχύρωμα κατά των εχθρών, αντίπαλος των πολεμίων, διώκτης των παθών, σκόνταμα και εμπόδιον των βαρβάρων, βραβευτής της ειρήνης, συμφιλίωσις του κόσμου, κατάργησις των ορίων, παροχή και εξασφάλισις της αγάπης, ύψος του ουρανού, βάθος της γης, σύνθεσις όλης της κτίσεως, του μήκους αυτής που βλέπουμε, και του πλάτους της οικουμένης· και δια να ειπώ με λίγα λόγια: ο Σταυρός είναι το κεφάλαιον των Αχράντων Παθών του Χριστού, και η κορυφή των θαυμάτων που έγιναν δι᾽ ημάς.

Ευλογημένο αυτό το Ξύλον, δια του οποίου ευλογήθηκαν όλα τα έθνη. Είναι ευλογημένο αυτό το Ξύλον, επάνω εις το οποίον ο Θεός Λόγος σωματικώς εσταυρώθη! Ποιό πράγμα θα μπορούσε να είναι πιο θαυμαστό και παράδοξον; Να βλέπης δηλαδή ένα Θεόν να σταυρώνεται, και μάλιστα μαζί με ληστάς; Είναι ευλογημένο το Ξύλο, δια του οποίου ο Ληστής μπήκε εις τον Παράδεισον, και η γεύσις του Ξύλου αυτού, απεμάκρυνε την πικράν γεύσιν (της παρακοής και της αμαρτίας)· ποιό πράγμα θα μπορούσε να είναι πιο θαυμαστό από αυτό; Διότι τον Παράδεισον τον οποίον έκλεισε ο Αδάμ με την πτώσίν του, τούτον άνοιξε ο Ληστής με την μετάνοιάν του. Και από εκεί που εξωρίσθη εκείνος, εκεί ενεγράφη μόνιμος κάτοικος ετούτος. Πολύ καλή, επιτυχημένη και θαυμασία εναλλαγή! Εξήλθε ο ένας κλέπτης και εισήλθε ο άλλος κλέπτης· ο πρώτος, επειδή έκαμε παράβασιν· ο δεύτερος, επειδή μετενόησε. Ο ένας, επειδή υπετάγη εις τον διάβολον· ο άλλος, επειδή εσταυρώθη μαζί με τον Κτίστην.

Ευλογημένο είναι το Ξύλον, από το οποίον κατεσκευάσθη η νοητή κιβωτός της Εκκλησίας, και η οποία έχει την δύναμιν να διασώζη τον κόσμον από τον κατακλυσμόν της αμαρτίας. Είναι ευλογημένο το Ξύλον, από το οποίον έφαγε ο Ληστής, και ηξιώθη του Παραδείσου της τρυφής. Ευλογημένο είναι το Ξύλον, από το οποίον επειδή δεν έφαγε προηγουμένως ο Αδάμ, αντήλαξε την ζωήν με τον θάνατον, προσκολληθείς προς το «ξύλον της γνώσεως» με την αυθάδη εκείνην γεύσιν. Έπειτα αφού έφαγε αντελήφθη τον πλούτον του και εύρε την αποκατάστασίν του. Είναι ευλογηένο το Ξύλον, δια του οποίου οι βασιλείς νικούν τους εχθρούς, και οι στρατηγοί προσφέρουν τα λάφυρα που κέρδισαν, και πλήθη στρατιωτών συλλαμβάνουν τους βαρβάρους αιχμαλώτους. Είναι ευλογημένο το Ξύλον, δια του οποίου καταστρέφονται τα τόξα, και οι ασπίδες γίνονται παρανάλωμα της φωτιάς. Είναι ευλογημένο το Ξύλον, δια του οποίου οι υπερήφανοι εχθροί λυγίζουν, υποκύπτουν και υποχωρούν· τρέπονται εις φυγήν οι βάρβαροι και φεύγουν οι Σκύθαι πανικόβλητοι «μηδενός διώκοντος».

Λοιπόν, υψώσατε σήμερα μαζί μου την φωνήν, και ας απευθύνωμε μαζί με την Αγία Γραφή, τα λόγια της, προς τον Θησαυρόν του Σταυρού. Και Θησαυρόν του Σταυρού, ονομάζω τον Υιόν του Θεού, τον Χριστόν, προς τον Οποίον πρέπει να απευθύνωμε τα λόγια μας λέγοντες: «Πάντα τα έθνη, όσα εποίησας, ήξουσι και προσκυνήσουσιν ενώπιόν Σου, Κύριε, και δοξάσουσι το Όνομα Σου, ότι μέγας ει Συ και ποιών θαυμάσια, Συ ει ο Θεός μόνος». Εις Αυτόν ανήκει η δόξα εις τους αιώνας των αιώνων· Αμήν.

http://dosambr.wordpress.com