Οι ευαγγελικοί Μακαρισμοί. Άγιος Ιγνάτιος Μπρατσιανίνωφ. Μέρος Α'

Οι ευαγγελικοί Μακαρισμοί

Άγιος Ιγνάτιος Μπριαντσιανίνωφ

Από την τήρηση των ευαγγελικών εντολών εμφανίζονται στην καρδιά αισθήματα ξένα προς την πεσμένη ανθρώπινη φύση και άγνωστα σε αυτήν. «Ότι γεννιέται από το Πνεύμα είναι πνευματικό». Και καθώς στις εντολές του Χριστού υπάρχει το Πνεύμα, τα αισθήματα, που προέρχονται από αυτές, είναι πνευματικά.

Ποιο είναι το πρώτο αίσθημα που εμφανίζεται στην καρδιά από την τήρηση των ευαγγελικών εντολών; Το αίσθημα της πνευματικής φτώχειας.

Μόλις ο χριστιανός θα θελήσει να εφαρμόσει είτε στην εξωτερική είτε στην εσωτερική του διαγωγή τις εντολές, θα δει τη φθαρμένη φύση του να επαναστατεί και να εναντιώνεται πεισματικά στο Ευαγγέλιο.

Με το φώς του Ευαγγελίου ο χριστιανός βλέπει μέσα του την πτώση ολόκληρης της ανθρωπότητας. Από αυτή τη διαπίστωση γεννιέται φυσικά στην ψυχή του η ταπεινή αυτογνωσία, που στο Ευαγγέλιο ονομάζεται συναίσθηση της πνευματικής φτώχειας.

«Μακάριοι όσοι αισθάνονται πνευματικά φτωχοί». Η συναίσθηση της πνευματικής φτώχειας, στην οποία αναφέρεται ο πρώτος ευαγγελικός Μακαρισμός, είναι το πρώτο βήμα στον δρόμο της πνευματικής προκοπής, η πρώτη πνευματική κατάσταση στην χριστιανική ζωή, η πρώτη βαθμίδα στην κλίμακα της μακαριότητας.

Κάθε αίσθημα και κάθε κατάσταση της ανακαινισμένης ανθρώπινης φύσης είναι το δίχως άλλο και μια μακαριότητα, καθώς αποτελεί προκαταρκτική παρουσία της ουράνιας βασιλείας στην ψυχή, εχέγγυο της σωτηρίας και μερική πρόγευση της αιώνιας μακαριότητας.

Για την συναίσθηση της πνευματικής φτώχειας είπε ο άγιος προφήτης Δαβίδ: «Θυσία ευάρεστη στον Θεό είναι το συντριμμένο πνεύμα. Ποτέ δεν θα περιφρονήσει ο Θεός μια καρδιά που αισθάνεται συντριβή και ταπείνωση».

Η επίγνωση της πνευματικής φτώχειας είναι το αλάτι όλων των πνευματικών θυσιών. Θυσίες που δεν είναι αλατισμένες με αυτό το αλάτι, τις αποστρέφει ο Θεός.

Για τον πεσμένο άνθρωπο είναι ήδη μια μακαριότητα η συναίσθηση της πτώσεώς του. Όποιος συναισθάνεται την πτώση του, είναι ικανός να αναγνωρίσει τον Σωτήρα, είναι ικανός να πιστέψει ζωντανά στο Ευαγγέλιο. Μια τέτοια κατάσταση αποτελεί δώρο της χάριτος, για αυτό είναι μακαριότητα.

Φυσική είναι η θλίψη του φτωχού για τη φτώχεια του. Φυσική είναι και η θλίψη του πνευματικά φτωχού για την πνευματική του φτώχεια. Η πνευματική φτώχεια γεννά στον άνθρωπο, που την συναισθάνεται, το πένθος, το αντικείμενο του δεύτερου μακαρισμού.

Το πένθος είναι ο ευλαβικός θρήνος της πιστής ψυχής, που κοιτάζεται στον καθρέφτη του Ευαγγελίου και βλέπει πόσο λεκιασμένη είναι από την αμαρτία. Η ψυχή αυτή πλένεται με το άγιο νερό των δακρύων και εξαλείφει τους λεκέδες της με το άγιο πένθος.

Με ανέκφραστη παρηγοριά, με ανέκφραστη ανακούφιση πλημμυρίζουν την καρδιά τα σωτήρια δάκρυα για τις αμαρτίες, τα σωτήρια δάκρυα για την πτώση, τα σωτήρια δάκρυα που γεννά η συναίσθηση της πνευματικής φτώχειας. Αν εδώ στη γη, ο ευλαβικός θρήνος δίνει τέτοια παρηγοριά στην ψυχή, πόση μακαριότητα της ετοιμάζει στην μελλοντική αιώνια ζωή;

Ο Χριστός έχει ανακοινώσει από τώρα την απόφασή Του για αυτούς που ευλαβικά πενθούν: «Μακάριοι είναι εκείνοι που πενθούν, γιατί αυτοί θα παρηγορηθούν από τον Θεό».

Ἁγ. Ἰγνάτιος Μπριαντσιανίνωφ,

«Ἀσκητικὲς ἐμπειρίες»,

τ. Β΄, ἐκδ. Ἱ. Μ. Παρακλήτου, Ὠρωπός Ἀττ. 2009,

σελ.351-356

Μεταφορά στό Διαδίκτυο - Ἐπιμέλεια κειμένου Ἀναβάσεις

Εὐχαριστοῦμε θερμά τόν Ἡγούμενο τῆς Ἱ.Μ. Παρακλήτου γιά τήν ἄδεια δημοσίευσης  ἀποσπασμάτων ἀπό τά βιβλία πού ἐκδίδει ἡ Ἱερά Μονή.