ΚΗΡΥΓΜΑ ΣΤΟΝ Π. ΠΑΤΡΙΑΡΧΙΚΟ ΝΑΟ Β΄ ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΙ 2014

Σεβασμιώτατε Πατριαρχικέ Ἐπίτροπε,

Φιλακόλουθε Λαέ τοῦ Θεοῦ,

Ἦταν ἡ 6η Αὐγούστου τοῦ ἔτους 626 μ.Χ., ὅταν ἡ Κωνσταντινού­πο­λη πολιορκήθηκε αἰφνιδίως από τούς Ἀβά­ρους. Ο Αυτοκράτορας Ηράκλειος βρισκόταν ήταν εκτός Πόλε­ως, καθώς ηγεῖτο εκστρα­τεί­­ας του βυζαντινού στρατού κατά των Περσών. Γνωρίζοντας την απουσία του στρατού, οι Άβαροι απέρριψαν κάθε πρόταση εκεχειρίας. Την νύχτα της 7ης προς 8η Αυγούστου ετοιμάζο­νταν για την τελική επίθε­ση. Ὁ Πατριάρχης Σέργιος περιέτρεχε τα τείχη της Πόλης με την εικόνα της Παναγίας της Βλαχερνίτισσας και ενεθάρ­ρυ­νε το λαό σε αντίσταση. Τη νύχτα εκείνη, φοβερός ανεμο­στρόβι­λος, που αποδόθηκε σε θεϊκή αρωγή, δημιούργησε τρικυ­μία και κατέστρεψε τον εχθρικό στόλο, ενώ αντεπίθεση των αμυ­νο­μέ­νων προξένησε τεράστιες απώλειες στους Αβάρους και τους Πέρσες, οι οποίοι αναγκάστηκαν να λύσουν την πολιορ­κία και να αποχωρήσουν άπρακτοι.

Την 8η Αυγούστου, η Πόλη είχε σωθεί. Την σωτηρία της Πόλεως και των κατοίκων της ο λαός την απέδωσε στην Ὑπεραγία Θεοτό­κο. Ἔτσι, συγκεντρώ­θη­καν στο Ναό της Παναγίας των Βλα­χερ­νών και, κατά την παράδοση, όρθιοι έψαλαν τον από τότε λεγόμενο «Ακάθιστο Ύμνο» στην Παναγία, αποδίδοντας τα «νικητήρια» και την ευγνωμοσύνη του «τῇ ὑπερμάχῳ στρατηγῷ».

Το πρόσωπο της Παναγίας μας, το πρόσωπο αυτό που τιμάται τόσο πολύ και τόσο βαθιά στην παράδοση του πιστού λαού μας θα προσπαθήσουμε να σκιαγρα­φή­σουμε, ώστε, μιλώντας για τις αρετές της Παναγίας μας, να καταστούμε κοινωνοί αὐτῶν και να προσπαθήσουμε να γίνουμε και μιμητές των.

Η πρώτη αρετή που χαρακτήριζε την Παναγία μας ήταν η αγνότητά της: το γεγονός, με άλλα λόγια, ότι δεν μοιράστηκε ποτέ η καρδιά της με τίποτα, αλλά ήταν ολοκληρωτικά δοσμένη στον Θεό. Ο Θεός μας είναι Θεός ζηλωτής. «Υἱέ μου δός μοι σήν καρδίαν», ζητά από τον κάθε άνθρωπο. Η Παναγία μας «πάντα τα ρήματα του Κυρίου συνετήρει εν τη καρδία της» και μόνο αυτήν την μέριμνα είχε, χωρίς ούτε καν ο λογισμός της να μετεωρίζεται.

Δεύτερη, η αρετή της υπακοής. Με έναν λόγο του Κτίστη και Δημιουργού «Γεννηθήτω φῶς» ήρθαν όλα τα σύμπαντα στο είναι. Στην ζωή της Παναγίας μας, με το «Ιδού η δούλη Κυρίου, γένοιτό μοι κατά το ρῆμα σου» κατέβηκε ο Ίδιος ο Δημιουργός στην γη. Αυτός που με έναν λόγο έκτισε τα σύμπαντα, με έναν λόγο της Παναγίας, με την υπακοή της στο Θείο θέλημα, κατεβαίνει στην γη.

Η υπακοή της Παναγίας μας συνίστατο στην εφαρμογή και εκπλήρωση του Θείου θελήματος σε κάθε σημείο της ζωής της. Η Παναγία μας δεν είχε διλήμματα και αμφιβολίες. Από την ημέρα που γεννήθηκε μέχρι την ημέρα που ήρθε ο Αρχάγγελος και της ευαγγελίστηκε το προοίμιον της σωτηρίας των ανθρώπων, ζούσε σύμφωνα με τον Νόμο.

Η ταπείνωση είναι η μεγαλύτερη των αρετών. Υπερήφανος είναι ο άνθρωπος που δεν δέχεται ούτε έναν λόγο, είναι γεμάτος με τον εαυτό του. Δεν μπορεί να εισέλθει μέσα του ο άλλος. Ένας που είναι ταπεινός κάνει χώρο και δέχεται τον άλλο, ξέρει να δέχεται το θέλημα και την επιθυμία του πλησίον. Η Παναγία μας είχε τέτοια ταπείνωση, που έδωσε ολόκληρο τον εσωτερικό της χώρο για τον Αχώρητο.

Επειδή είχε αυτές τις 3 αρετές διεκρίθηκε η Παναγία μας ως Μητέρα του Θεού με εναν μοναδικό τρόπο. Όταν η Παναγία λέει ότι «ο Ύψιστος εποίησέ μοι μεγαλεία», δεν λέει ότι έγινε αυτό λόγω της αγνότητος ή της υπακοής της, αλλά ότι «επέβλεψεν επί την ταπείνωσιν της δούλης Αυτού». Και η ίδια η Παναγία προσέφερε στόν Θεό τα αισθήματα της αναξιότητος και της ταπεινώσεώς της, για να γίνει σκήνωμα του Υψίστου. Επαληθεύει με την ζωή της η Πανα­γία μας, ότι η μεγαλύτερη εντολή του Ευαγγελίου είναι αυτό που λέγει ο Χριστός στο κατά Λουκάν Ευαγγέλιον: «Και όταν ακόμη εκπληρώσουμε όλα τα εντεταλμέ­να ημίν, να θεωρούμε τους εαυτούς μας αχρείους δούλους και να πιστεύουμε ότι ουδέν εποιήσαμεν».

Η Παναγία μας τα είχε εκπληρώσει όλα, αλλά εν τω κρυπτώ. Είχε, έτσι, εκπληρώσει την μεγαλύτερη εντολή του Ευαγγελίου. Είχε ως κανόνα της ζωής της το του Κυρίου «ίνα μή σου φανεί τοις ανθρώποις». Πουθενά δεν φαίνεται και δεν μιλά η Παναγία μας. Εφαρμόζει πιστά τις εντολές του Κυρίου. Στις Πράξεις των Αποστόλων, επί παραδείγματι, στηρίζει την πρώτη Κοινότητα των πιστών που κρυφά λατρεύει τον Κύριο, είναι η ψυχή του νέου, του λυτρωμένου λαού. Όμως, δεν επιθυμεί ανθρώπινη δόξα. Αποφεύγει την εμφάνι­ση ακόμη και του ονόματός της στα γεγονότα που συμβαί­νουν στην κοινότητα.

Η Παναγία είναι το παράδειγμα για όλους μας. Μας δείχνει εν τη πράξει ότι καλούμαστε να κάνουμε όλα τα έργα μας εν τω κρυπτώ. Και την ελεημοσύνη, και την προσευχή, και την νηστεία να τα κάνουμε εν κρυπτώ, ώστε να μένει ο μισθός μας από τον Θεό αλόβητος. Να μην επιζητούμε επίγειο δόξα που διαρκεί όσο μια ανάμνηση.

Η Παναγία μας με την ζωή της ταπεινώθηκε πολύ. Επειδή εξεπλήρωνε από μικρή στη ζωή της τον Νόμο που θα έδινε ο Υιός της, «ο ταπεινών εαυτόν υψωθήσεται», ο Θεός εποίησε με έναν τρόπο προφητικό μεγαλεία πρώτα σε αυτήν. Πρώτη και μοναδική η Παναγία μας επελέγη να διακονήσει το μυστήριο της σωτηρίας των ανθρώπων.

Σεβασμιώτατε Πατριαρχικέ Επίτροπε,

Στον Πάνσεπτο τούτο Πατριαρχικό Ναό και σε όλους τους ιερούς Ναούς της οικουμένης, συγκεντρώ­νο­νται τις Παρασκευές της Αγίας και Μεγάλης Τεσσα­ρα­κο­στής οι Χριστιανοί και ως τέκνα προς την Μητέρα Πανα­γία την ψάλλουμε, την δοξολογούμε, την ευχαρι­στού­με και την παρακαλούμε.

Ευχηθείτε, Άγιε Δέσποτα, στις δύσκολες μέρες που επιτρέπει ο Κύριος να ζούμε, στις μέρες που η αμαρ­τία έχει πλεονάσει και οι δαίμονες έχουν αφηνιά­σει, να μην λησμονούμε να ζητούμε από την Παναγία Μητέρα να μας συντρέχει σε κάθε δυσκολία, προσωπι­κή ή των συνανθρώπων μας, ώστε εκ μέσης καρδίας να της ψάλ­λου­με ως ευχαριτήριο, το «χαῖρε ἀνόρθωσις τῶν ἀνθρώ­πων, χαῖρε κατάπτωσις τῶν δαιμόνων».

Ἀμήν.

Αρχ. Α. Χ.