14 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ Των Αγίων Ναζαρίου, Προτασίου, Γερβασίου και Κελσίου, Κοσμά του Μελωδού, Σιλβανού Οσίου, των Αγίων 40 Μαρτύρων εξ Αιγύπτου, Πέτρου Αυσελάμου, Παρασκευής Οσίας, Ιγνατίου Αγαλλιανού, Νικολάου Απλού

Άγιος Ναζάριος Άγιος Προτάσιος  Άγιος Γερβάσιος Άγιος Κέλσιος

Πάμε, τώρα, στις 14 του μηνός Οκτωβρίου γιορτάζουν τέσσερεις μάρτυρες μεγάλοι ο Ναζάριος, ο Προτάσιος, ο Γερβάσιος και ο Κέλσιος. Λοιπόν έζησαν τον 1ο μ.Χ. Αιώνα στη Ρώμη. Ησαν μαθηταί του Αγίου αποστόλου Πέτρου, στα χρόνια του Νέρωνα. Κι αφου εκείνος, ο Νέρων, αποτελείωσε Μαρτυρικά τους πρωτοκορυφαίους αποστόλους Πέτρο και Παύλο, κηρύσσοντας διωγμό, στη συνέχεια δεν άφησε κανένα χριστιανόν ήσυχον ο Άγιος Ναζάριος, μιμούμενος τον απόστολο Πέτρο, εβγήκε σ’ όλη την Ιταλία και εκήρυξε έφτασε και στο Μιλάνο, στα Μεδιόλανα, κι εκεί βρήκε στη φυλακή τον Άγιο Προτάσιο και τον Άγιο Γερβάσιο τους εστήριξε, τους βοήθησε και ύστερα συνέχισε την περιοδεία του. Σε μια πόλη ενθουσιάστηκε τόσο πολύ απ’ Το κήρυγμα του ένα τρίχρονο αγοράκι ο Κέλσιος. 

Τόσο πολύ ενθουσιαστήκε, που λέει, «Εγώ θα πάω κοντά με τον παππούλη.» «Βρε, κάτσε κάτω έλα στους γονείς σου.» «Όχι.» Η Θεία Χάρις τον ήλκυσε. Τριών χρονών. Όπως ο Άγιος Κήρυκος με την Ιουλίτα, την Αγία μητέρα του, οι μάρτυρες. «Όχι.» και τι έκανε; Πήγε από κοντά και γύρισαν με τον παππούλη χώρες και χωριά. Τι φυλακή τους έβαλαν, τι το να, τι στη φωτιά τους έριξαν, τι να σας λέω. Τίποτα και γύρισαν ξανά στο Μιλάνο. —Η Σκάλα του Μιλάνου— Λοιπόν και βρήκαν πάλι τους Αγίους Προτάσιο και Γερβάσιο να είναι στη φυλακή. Πόσες ψυχές στη φυλακή; Πόση υπομονή έκαναν; τι Μαρτύριο είναι αυτό και πόσες ψυχές και σημέρα δεν είναι αδίκως στάς φύλακας; αλλά κι αυτοί που ναι δικαίως ειν ο Χριστός δεμένος γι αυτό μας λέει, «ήμουνα στη φυλακή και ήλθατε και με είδατε και με ηύρατε.» Κι αυτός που ναι δικαίως πονάει περισσότερο, γιατί έχει την συνείδηση που τον τύπτει και είναι σε πιο δύσκολη θέση. Ας τους ενθυμούμεθα κι ας έρχόμεθα, λιγάκι, και στη θέση τους. Κι ας νοιώθουμε με τους δεδεμένους ως συνδεδεμένοι, λέει ο απόστολος Παύλος. Κι ένας που σκεφτότανε τόσο πολύ τους φυλακισμένους ένοιωθε στα χέρια του πόνους. Ήταν απ’ τις αλυσίδες των φυλακισμένων. Τόσο πολύ τους αίσθάνθη και τόσο πολύ τους ένοιωσε.

Αλλά τον συνέλαβαν εκει τον Ναζάριο μαζί με τον Κέλσιο, τους έστειλαν στη Ρώμη και ύστερα τους ξανάστειλαν στα Μεδιόλανα, έβγαλαν και τους άλλους από τη φυλακή, κι αφού δεν μπορούσαν να τους αλλάξουν, τι άλλο να κάνουν; τους πήραν τα κεφάλια. Κι αυτοί φόνω μαχαίρας άπεθανον Ναζάριος, προτάσιος, Γερβάσιος κι ο μικρούλης ο Κέλσιος ε, τι τυχερός ήτανε, Βασιλάκη! Ο μικρούλης ο Κέλσιος! Τι ωραίο! Κι έτσι έφυγαν για τον ουρανό.

Άγιος Κοσμας ο Μελωδός

Στις 14 του ιδίου μηνός γιορτάζει κι ο Άγιος Κοσμας ο Μελωδός, επίσκοπος μαϊουμά, της αρχαίας ανθηδόνος, εκεί στα Ιεροσόλυμα, κοντά στη Γάζα. Ήταν παραθαλάσσιο μέρος μαϊουμάς, σημαίνει θάλασσα, νερό έζησε τον 8ο αιώνα, έμεινε ορφανός, πολύ μικρός, τον πήρε ο πατέρας του Αγίου Ιωάννου του Δαμάσκηνου, κι είχαν κοινό δάσκαλο ένα Κοσμά, αιχμάλωτο από τη Σικελία, έμαθαν τα γράμματα του θεού, τα γράμματα των ανθρώπων, πήγαν στη μονή του Αγίου Σάββα, ο Κοσμας κι ο Ιωάννης ο Δαμασκηνός, κι έγιναν μοναχοί, στη συνέχεια ο Ιωάννης έγινε πρεσβύτερος και τον Κοσμά τον παρεκάλεσε ή Ιερά σύνοδος των Ιεροσολύμων και τον έκανε μητροπολίτη της έξονομασθείσης μητροπόλεως, δηλαδή μαϊουμά και έζησε και ποίμανε το ποίμνιο του, τα λέει λιτά, πολύ λιτά, το Συναξάριο, και ύστερα ανεπαύθη εν Κυρίω είναι κι αυτός μέγας μελωδός της Εκκλησίας μας. Από τους πρώτους και τους λίγους και τους μεγάλους έχομε μιλήσει παλαιότερα, ολόκληρη ομιλία, μόνο για τον Άγιο Κοσμά τον Μελωδό. Ας έχουμε κι εκείνου την ευχούλα, αλλά πρέπει να φύγουμε, γιατί πάει μισή ώρα.

 Από το συναξάρι του Παππούλη Ανανία